Pierwiosnek zwyczajny
Phylloscopus collybita – znany jako pierwiosnek zwyczajny, to niewielki ptak wędrowny z rodziny świstunek (Phylloscopidae). Dawniej klasyfikowany w rodzinie pokrzewkowatych (Sylviidae).
Systematyka
Obecnie wyróżnia się sześć podgatunków pierwiosnka zwyczajnego:
- P. c. abietinus – Skandynawia i północno-zachodnia Rosja do Morza Czarnego.
- P. c. collybita – zachodnia, środkowa i południowo-wschodnia Europa.
- P. c. brevirostris – północno-zachodnia i północna Turcja.
- P. c. caucasicus – Kaukaz do północnego Iranu.
- P. c. menzbieri – północno-wschodni Iran i Turkmenistan.
- P. c. tristis – wschodnia część Rosji i północny Kazachstan do Syberii.
Podgatunek P. c. tristis sporadycznie przylatuje do Polski.
Występowanie
Pierwiosnek zamieszkuje niemal całą Europę, Syberię, Azję Mniejszą oraz Kaukaz. Jest jednym z najliczniejszych ptaków leśnych w Europie. Zimuje w zachodniej i południowej Europie, a także w północno-zachodniej Afryce oraz Indiach. W Polsce jest liczny, spotykany w całym kraju, w tym w miastach i parkach. Migracje odbywają się od marca do października.
Charakterystyka
Cechy gatunku
Pierwiosnek ma smukłą, delikatną sylwetkę. Ubarwienie jest zielonkawoszare z oliwkowym odcieniem, a spód ciała jest jasnobeżowy. Oczy są ciemne, nad nimi znajduje się słabo zaznaczona żółta brew. Charakteryzuje się cienkim dziobem i brązowoczarnymi nogami. Jest ptakiem bardzo ruchliwym, co utrudnia jego obserwację.
Identyfikacja
Wielkością przypomina wróbla, ale ma delikatniejszą sylwetkę. Trudno go odróżnić od piecuszka, który jest bardziej intensywnie ubarwiony. Kluczową różnicą jest kolor nóg: pierwiosnek ma nogi brązowoczarne, podczas gdy piecuszek jasne. Melodia pierwiosnka, znana jako „cilp-calp”, jest charakterystyczna.
Wymiary
Długość ciała wynosi 10–12 cm, a rozpiętość skrzydeł 15–21 cm. Został sklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC) na Czerwonej liście ptaków Polski. Szacuje się, że w latach 2013–2018 populacja pierwiosnka w Polsce wynosiła od 2,5 do 3 milionów par lęgowych.
