Wprowadzenie do serii Piątek, trzynastego
Piątek, trzynastego (ang. Friday the 13th) to amerykański slasher z 1980 roku, wyreżyserowany przez Seana S. Cunninghama. Film stał się klasykiem horroru i zapoczątkował jedną z najdłuższych serii w historii kina, której kontynuacje powstawały przez dekady. Inspiracją do stworzenia pierwszego filmu były morderstwa skautek w Oklahomie.
Seria filmów
Do 2009 roku powstało dwanaście filmów, w tym reboot. Wszystkie filmy łączą postacie Jasona Voorheesa oraz mroczna atmosfera obozu nad Crystal Lake.
Pierwsza trylogia
- Piątek, trzynastego: Grupa nastolatków ginie w obozie. Morderczynią okazuje się matka Jasona, Pamela Voorhees.
- Piątek, trzynastego II: Jason, który przeżył, zaczyna mordować obozowiczów, kontynuując dzieło matki.
- Piątek, trzynastego III: Jason zdobywa hokejową maskę, co staje się jego znakiem rozpoznawczym.
Rozwój postaci Jasona
W kolejnych częściach Jason staje się bardziej rozpoznawalny, a jego historia ewoluuje. Po śmierci w czwartej części, w piątej pojawia się naśladowca, co nie spotyka się z uznaniem fanów. W szóstej części Jason zostaje ożywiony i zyskuje status „zombie”.
Problemy z produkcją
W latach 90. prawa do serii nabyła New Line Cinema, co doprowadziło do realizacji Jason idzie do piekła oraz Freddy kontra Jason. Prace nad wymienionym filmem napotykały liczne trudności związane z fabułą i koncepcją postaci.
Ostatnie filmy i reboot
W 2001 roku powstał Jason X, osadzony w kosmosie, a w 2003 roku zrealizowano Freddy kontra Jason, który odniósł sukces komercyjny. W 2009 roku premierę miała nowa wersja Piątku, trzynastego, reżyserowana przez Marcusa Nispela.
Podsumowanie filmów serii
- Piątek, trzynastego (1980)
- Piątek, trzynastego II (1981)
- Piątek, trzynastego III (1982)
- Piątek, trzynastego IV: Ostatni rozdział (1984)
- Piątek, trzynastego V: Nowy początek (1985)
- Piątek, trzynastego VI: Jason żyje (1986)
- Piątek, trzynastego VII: Nowa krew (1988)
- Piątek, trzynastego VIII: Jason zdobywa Manhattan (1989)
- Piątek, trzynastego IX: Jason idzie do piekła (1993)
- Jason X (2001)
- Freddy kontra Jason (2003)
- Piątek, trzynastego (2009)
Uwagi końcowe
Jason Voorhees jest kluczową postacią we wszystkich filmach, mimo że w niektórych z nich pojawia się jedynie w halucynacjach. Seria Piątek, trzynastego pozostaje jednym z najważniejszych zjawisk w historii kina grozy.
