Peter Greenaway
Peter Greenaway (ur. 5 kwietnia 1942 w Newport, Walia) to brytyjski reżyser, scenarzysta i artysta malarz, znany ze swojego unikalnego stylu filmowego, który łączy wpływy malarstwa renesansowego i barokowego. Jego dzieła są uznawane za czołowe osiągnięcia postmodernizmu, charakteryzując się bogactwem wizualnym, teatralnością oraz eksperymentalnym podejściem do narracji.
Życiorys
Wczesne lata
Greenaway dorastał w Chingford, gdzie jego rodzina przeniosła się w czasie II wojny światowej. Jego zainteresowanie malarstwem zaczęło się w wieku dwunastu lat, a później zwrócił uwagę na europejskie kino, szczególnie filmy Ingmara Bergmana oraz francuską Nową Falę.
Kariera
W 1962 roku rozpoczął studia z zakresu malarstwa w Walthamstow College of Art. W latach 1965-1976 pracował jako montażysta w Central Office of Information, gdzie zrealizował wiele awangardowych filmów krótkometrażowych i dokumentalnych, takich jak Train (1966) i Revolution (1967).
Debiutancki film pełnometrażowy Greenawaya, Kronika wypadków (The Falls, 1980), to dramat sci-fi łączący różne krótkie historie. Jego najbardziej znane dzieła to:
- Kontrakt rysownika (The Draughtsman’s Contract, 1982)
- Zet i dwa zera (A Zed & Two Noughts, 1985)
- Brzuch architekta (The Belly of an Architect, 1987)
- Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek (The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover, 1989)
- Pillow Book (1996)
- 8 i pół kobiet (8½ Women, 1999)
Wielu jego filmów nadano początkowo status „X-rated” z powodu ich śmiałych treści. W 2010 roku został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Życie prywatne
Greenaway był żonaty z garncarką Carol w latach 1969–1999. Para ma dwie córki i mieszkała w Amsterdamie.
Wybrana filmografia
- 1962: Death of Sentiment
- 1980: Kronika wypadków (The Falls)
- 1982: Kontrakt rysownika (The Draughtsman’s Contract)
- 1985: Zet i dwa zera (A Zed & Two Noughts)
- 1989: Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek (The Cook the Thief, His Wife & Her Lover)
- 1996: Pillow Book (The Pillow Book)
- 1999: 8 i pół kobiet (8½ Women)
- 2007: Straż nocna (Nightwatching)
Podsumowanie
Peter Greenaway to ikona współczesnego kina, której twórczość wyróżnia się unikalnym połączeniem sztuki wizualnej i kinematografii, pozostawiając trwały ślad w historii filmu.
