Perkoz rogaty (Podiceps auritus)
Perkoz rogaty to średniej wielkości ptak wodny z rodziny perkozów, występujący głównie w północnej i środkowej Eurazji oraz północnej Ameryce Północnej. W Polsce obserwowany podczas przelotów, szczególnie wiosną, a zimą sporadycznie. Dawniej gniazdował na Podlasiu, jednak od 1988 roku nie odnotowano potwierdzonych lęgów w kraju.
Podgatunki i zasięg występowania
Gatunek ten dzieli się na dwa podgatunki:
- P. a. auritus (Linnaeus, 1758) – lęgi w Palearktyce, zimowiska od Morza Północnego po Morze Kaspijskie.
- P. a. cornutus (Gmelin, JF, 1789) – występuje w północnej Ameryce, zimuje od Aleutów po Kalifornię.
W Polsce najłatwiej spotkać je w trakcie przelotów, z zimowiskami głównie na Zatoce Pomorskiej.
Morfologia
Wygląd: W okresie godowym ptak ma trójkątne czuby w kolorze żółtym lub pomarańczowym oraz czarną kryzę. W upierzeniu spoczynkowym dominuje ciemny grzbiet z białym brzuchem.
Wymiary: Długość ciała 31–38 cm, rozpiętość skrzydeł 60–65 cm, masa ciała 300–470 g.
Ekologia i zachowanie
Biotop: Preferuje niewielkie, płytkie zbiorniki wodne, a zimą można je spotkać na większych jeziorach oraz wzdłuż wybrzeży morskich.
Głos: Okrzyki przypominające „bi, bi, bi”, charakterystyczne dźwięki podczas toków.
Gniazdo: Budowane na wodzie, w strefach z roślinnością wodną, zazwyczaj w małych koloniach.
Wysiadywanie jaj: Zwykle od 1 do 8 jaj, inkubacja trwa 22–25 dni. Młode opuszczają gniazdo, ukrywając się w piórach dorosłych ptaków.
Pożywienie: Żerują głównie na stawonogach i rybach, nie nurkując głęboko.
Status i ochrona
Perkoz rogaty jest klasyfikowany jako gatunek narażony (VU) przez IUCN. Liczebność populacji szacowana na 239–583 tysięcy osobników, z trendem spadkowym. W Polsce objęty ochroną gatunkową, szacowana liczba zimujących osobników wynosi 170–510.