Pełzacz leśny (Certhia familiaris)
Pełzacz leśny to mały ptak z rodziny pełzaczy, występujący w Eurazji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Systematyka
Wyróżnia się kilka podgatunków:
- Certhia familiaris britannica – Irlandia i Wielka Brytania.
- Certhia familiaris macrodactyla – zachodnia i środkowa Europa.
- Certhia familiaris corsa – Korsyka.
- Certhia familiaris familiaris – północna i wschodnia Europa.
- Certhia familiaris daurica – południowa Syberia i północny Kazachstan.
- Certhia familiaris caucasica – północna Turcja i Kaukaz.
- Certhia familiaris persica – południowo-wschodni Azerbejdżan i północny Iran.
- Certhia familiaris bianchii – północne i środkowe Chiny.
- Certhia familiaris tianschanica – południowo-wschodni Kazachstan i Kirgistan.
- Certhia familiaris japonica – południowa Japonia.
Występowanie
Pełzacz leśny zamieszkuje większość Europy, z wyjątkiem niektórych obszarów północno-zachodniej Francji i Iberyjskiego. W Polsce jest średnio liczny ptak lęgowy i zimujący, z populacją szacowaną na 234-297 tysięcy par w latach 2013-2018.
Charakterystyka
Ptak o smukłej sylwetce, z brązowym, nakrapianym upierzeniem i białym brzuchem. Długi, zakrzywiony dziób oraz sztywny ogon pomagają mu w wspinaczce po drzewach. Przypomina pełzacza ogrodowego, ale z pewnymi różnicami w upierzeniu i budowie.
Zachowanie
Pełzacz leśny jest mało płochliwy i często przebywa w grupach z innymi gatunkami ptaków. Na zimę chowa się w dziuplach lub w szczelinach drzew.
Głos
Jego śpiew charakteryzuje się wysokimi dźwiękami i delikatnym szczebiotem. Samce śpiewają na drzewach, co jest istotnym elementem ich zachowania godowego.
Wymiary i biotop
- Długość ciała: 12 cm
- Rozpiętość skrzydeł: 19 cm
- Masa ciała: 8-10 g
Preferuje lasy iglaste, liściaste i mieszane, unika terenów miejskich. W Polsce zasiedla różnorodne biotopy, w tym olsy i grądy.
Okres lęgowy
Gniazda budowane są w różnych miejscach, takich jak szczeliny w drzewach czy budynkach. Samica składa 5-6 jaj, które wysiaduje przez 13-17 dni.
Pożywienie
Pełzacz leśny żywi się głównie owadami, pająkami i nasionami. Wspina się po drzewach, zbierając pokarm za pomocą swojego zakrzywionego dzioba.
Status i ochrona
Pełzacz leśny jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC) przez IUCN. W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.