„`html
Pełkinie – Informacje ogólne
Pełkinie to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Jarosław. Leży w Dolinie Dolnego Sanu, przy drodze krajowej nr 77 Przemyśl-Lipnik. W przeszłości była to wieś szlachecka, a w latach 1975–1998 należała do województwa przemyskiego. Miejscowość jest obsługiwana przez przystanek kolejowy.
Historia
Obszar Pełkini był zasiedlony już w czasach prehistorycznych, a pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XV wieku. W 1458 roku wieś przeszła na własność Spytka Jarosławskiego. W XVI wieku Pełkinie były własnością Zofii z Odrowążów Kostkowej, która z mężem Janem Kostką rozbudowała pałac. Po II wojnie światowej miejscowość ucierpiała z powodu wysiedleń i obozów dla jeńców radzieckich.
Pałac w Pełkiniach
Pałac został zbudowany przez Pawła Karola Sanguszkę i był bogato wyposażony. W 1753 roku właścicielami zostali Czartoryscy, którzy w XIX wieku rozbudowali pałac oraz otaczający go park, nadając mu charakter krajobrazowy. Ostatnim właścicielem pałacu została rodzina Czartoryskich w 2012 roku.
Czas II wojny światowej
W czasie wojny, wiosną 1941 roku, na terenie wsi Niemcy utworzyli oboz przejściowy dla jeńców sowieckich. Po wojnie wieś była świadkiem licznych tragedii, w tym wysiedleń i egzekucji mieszkańców.
Kościół
W Pełkiniach istniała parochia greckokatolicka, a w 1945 roku cerkiew została przekształcona w kościół rzymskokatolicki. Parafia została utworzona 28 sierpnia 1945 roku.
Oświata
Pierwsza szkoła w Pełkiniach rozpoczęła działalność w 1874 roku jako jednoklasowa. W 2006 roku nadano jej imię bł. Michała Czartoryskiego.
Zabytki i pomniki
- Kościół parafialny pw. Marii Panny Królowej Polski (dawna cerkiew greckokatolicka).
- Stara szkoła z początku XX wieku.
- Drewniane domy z początków XX wieku.
- Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego.
- Pomnik upamiętniający męczeństwo żołnierzy radzieckich.
Osoby związane z Pełkinami
- Kazimierz Jerzy Czartoryski – ziemianin i oficer Wojska Polskiego.
- Jan Franciszek Czartoryski (Michał) – dominikanin, kapelan Armii Krajowej, beatyfikowany przez Jana Pawła II.
- Józef Miś – ksiądz i kapelan Armii Krajowej, obrońca wsi przed UPA.
„`
