Pejzaż w malarstwie
Pejzaż, czyli malarstwo krajobrazowe (fr. paysage), przedstawia naturę oraz otoczenie miejskie. Można wyróżnić dwa główne typy pejzażu:
- Pejzaż topograficzny – odzwierciedla konkretne motywy.
- Pejzaż fantastyczny – stworzony z wyobraźni artysty.
Dodatkowo, wyróżnia się specyficzne formy pejzażu, takie jak:
- Weduta – sceny miejskie.
- Marina – krajobrazy morskie.
- Pejzaż ze sztafażem – zawiera postacie ludzkie lub zwierzęta.
Historia pejzażu
W starożytności pejzaż pełnił funkcję tła w sztuce, jednak z czasem, szczególnie od renesansu, zaczął zyskiwać na znaczeniu. W XVII wieku pejzaż stał się autonomicznym gatunkiem malarskim, a jego rozwój nastąpił głównie w Holandii oraz w krajach takich jak Włochy i Francja.
W XVIII wieku pejzaż wedutowy rozwijał się w Wenecji, podczas gdy w Anglii dominowali artyści tacy jak William Turner i John Constable. W XIX wieku pojawiła się szkoła z Barbizon, koncentrująca się na realistycznych pejzażach wiejskich. W impresjonizmie i postimpresjonizmie pejzaż był tematem, ale przedstawianym w nowatorski sposób.
W XX wieku pejzaż stał się popularnym motywem w różnych kierunkach artystycznych, od fowizmu po surrealizm.
Pejzaż w Polsce
Polskie malarstwo krajobrazowe zaczęło rozwijać się w połowie XIX wieku. Wśród najwybitniejszych pejzażystów znajdują się:
- Józef Chełmoński
- Władysław Podkowiński
- Leon Wyczółkowski
- Maksymilian i Aleksander Gierymscy
- Jan Stanisławski
- Jan Wołek
Pejzaż w Polsce zyskał znaczenie jako odrębny gatunek artystyczny, z bogatą historią i różnorodnymi stylami.
