Parwati – Bogini Hinduistyczna
Parwati (dewanagari: पार्वती, tamilski: பார்வதி) to hinduistyczna bogini, reprezentująca łagodny aspekt Śakti, mocy boga Śiwy. W miarę rozwoju hinduizmu, Parwati stała się personifikacją kobiecości, zwłaszcza w matczynym aspekcie, i jest często utożsamiana z innymi boginiami, takimi jak Saraswati i Lakszmi, tworząc trójcę bogiń zwaną Tridewi.
Mitologia
Parwati, znana jako „górska bogini” (od sanskrytu पर्वत, oznaczającego „górę”), jest córką boga Himalajów Himawanta i żoną Śiwy. Przedstawiana jest jako łagodna bogini, w przeciwieństwie do groźnych aspektów Śiwy, takich jak Kali czy Durga. Jest matką dwóch bogów: Ganeśi i Kartikeji. Parwati znana jest również pod innymi imionami, takimi jak Ambika i Gauri. Jej mitologiczne pochodzenie łączy się z inkarnacją Sati, pierwszej żony Śiwy, która po śmierci reinkarnuje się jako Parwati.
Ikonografia
W sztuce indyjskiej Parwati jest często przedstawiana jako piękna kobieta z odsłoniętymi piersiami, co symbolizuje boskość. Często ukazywana jest z czterema ramionami, co symbolizuje jej moc, oraz w towarzystwie Śiwy, w formie Ardhanariśwara, będącej połączeniem obojga bóstw. Może być także przedstawiana z synem Ganeśą, a jej atrybuty obejmują lwa, różaniec, lustro, dzwonek i cytrusy.
Kult
Kult Parwati łączy w sobie aspekty życia rodzinnego i ascezy, co odzwierciedla złożoność relacji między Śiwą a jego żoną.
Świątynie (wybór)
- Świątynia Minakszi w Maduraj (Tamilnadu)
- Świątynia Kamakszi Amman w Kanchipuram (Tamilnadu)
- Świątynia Akilandeśwari w Thiruvanaikaval (Tamilnadu)
- Świątynia Wisalakszi w Varanasi (Uttar Pradeś)
- Świątynia Dewipuram w Visakhapatnam (Andhra Pradeś)
Recepcja w pismach hinduistycznych
Parwati nie należy do bóstw wedyjskich, a jej imię pojawia się w literaturze epickiej, takiej jak Mahabharata i Ramajana. Jest uosobieniem Dewi, Bogini Matki, i w nurcie tantrycznym związana jest z Śiwą jako źródło jego boskiej mocy (Śakti). Główne źródła mitów o Parwati to purany, w szczególności Śiwapurana, Matsjapurana i Skandapurana, a także dzieło Kalidasy Kumarasambhawa, opisujące narodziny Kumary.
