Partacz – definicja i historia
Partacz, znany również jako przeszkodnik lub szturarz, to termin odnoszący się do rzemieślnika, który pracował w mieście lub jego okolicach, lecz nie był członkiem cechu rzemieślniczego. Pojęcie to wywodzi się z łacińskiego zwrotu a parte paternitatis, co oznacza „poza cechem”.
Konflikt z cechami
Partacze stanowiąc konkurencję dla cechów, często byli zwalczani przez te organizacje, które w obawie przed utratą monopolu na produkcję podejmowały działania w celu ich wyeliminowania. Partacze, aby chronić swoje wyroby i narzędzia, musieli stawiać opór konfiskatom dokonanym przez cechy.
Geneza i społeczny kontekst
Partacze pojawili się na scenie społeczno-gospodarczej już w XV wieku. Często wywodzili się z biedoty miejskiej, która nie miała środków na spełnienie wymagań stawianych przez cechy. W większych miastach, jako miejsca schronienia dla partaczy, służyły podmiejskie klasztory oraz rezydencje szlacheckie.
Jakość i dostępność wyrobów
Wyroby partaczy były zazwyczaj tańsze niż te produkowane przez cechy. Wbrew powszechnym przekonaniom, nie musiały one cechować się gorszą jakością. Partacze, mimo braku formalnego przynależenia do cechu, byli w stanie oferować konkurencyjne produkty, co przyciągało klientów poszukujących tańszych rozwiązań.