Paradoks Giffena
Paradoks Giffena to zjawisko ekonomiczne, w którym popyt na dane dobro rośnie mimo wzrostu jego ceny. Zjawisko to występuje głównie w warunkach niskich dochodów konsumentów oraz przy wzroście cen dóbr niższego rzędu, znanych jako dobra Giffena. W takich sytuacjach cena dobra Giffena jest niższa w porównaniu do innych substytutów lub brak jest bliskich substytutów (przykładem jest chleb), co prowadzi do wzrostu jego popytu.
Paradoks Giffena jest jednym z przypadków w mikroekonomii, które podważają tradycyjną krzywą popytu, zgodnie z którą wzrost ceny zwykle prowadzi do spadku popytu. Innym przykładem tego zjawiska jest paradoks Veblena.
Historia
Termin „paradoks Giffena” pochodzi od Roberta Giffena, który w drugiej połowie XIX wieku w Wielkiej Brytanii zauważył, że w przypadku wzrostu cen chleba, popyt na ten produkt wciąż rośnie. Obserwacje te odnosiły się głównie do najuboższych gospodarstw domowych, które wydawały znaczną część swoich dochodów na chleb.
Chleb, jako dobro specyficzne, nie posiada bliskich substytutów, co powoduje, że gospodarstwa domowe nie mogą go wyeliminować z koszyka zakupowego. W sytuacji wzrostu cen innych dóbr żywnościowych, chleb staje się substytutem, co dodatkowo zwiększa jego spożycie.
Podsumowanie
- Paradoks Giffena to wzrost popytu na dobro mimo jego rosnącej ceny.
- Występuje głównie wśród konsumentów o niskich dochodach.
- Dobra Giffena, takie jak chleb, nie mają bliskich substytutów.
- Robert Giffen zidentyfikował to zjawisko w XIX wieku w Wielkiej Brytanii.
Paradoks Giffena ilustruje nietypowe zachowanie popytu, które może występować w specyficznych warunkach ekonomicznych.
