Pan – Bóg Natury
Pan, znany również jako Faun w mitologii rzymskiej, to grecki bóg lasów i pól, opiekun pasterzy oraz ich stad. Jego postać łączyła cechy ludzkie i zwierzęce – był pół człowiekiem, pół kozłem, charakteryzującym się owłosionym ciałem, kozimi nogami, rogami oraz ogonem. Pan był znany z umiejętności tanecznych i zwinności, a jego siedzibą były górskie tereny i gaje.
Pochodzenie Pana
Pan nie występuje w dziełach Homera, jednak jego narodziny opisane są w hymnach homeryckich. Urodził się jako syn Hermesa i nimfy Dryope. Po odrzuceniu przez matkę, Hermes zaniósł go na Olimp, gdzie zyskał uznanie bogów, w tym Dionizosa, który często towarzyszył mu w podróżach.
Istnieją różne wersje narodzin Pana; niektóre z nich sugerują, że był synem Hermesa i Penelopy, żony Odyseusza, lub miał innych rodziców, takich jak Zeus i Kallisto.
Pan w mitologii orfickiej
W wierzeniach orfickich Pan był postrzegany jako stwórca ziemi, oddzielającej ją od morza. Elementy Wszechświata miały odpowiadać częściom jego ciała. W późniejszych czasach interpretowano jego śmierć jako symboliczny koniec pogaństwa.
Pan w literaturze
Pan stał się inspiracją dla wielu poetów, w tym Janusza Margańskiego i Galiny Petrosanjak, którzy w swoich utworach przedstawiali jego postać.
Podsumowanie
Pan to istotna postać w mitologii greckiej, łącząca w sobie cechy bóstwa natury oraz opiekuna pasterzy. Jego różnorodne atrybuty i mitologiczne znaczenie sprawiają, że pozostaje on symbolem płodności i dzikości natury.
Bibliografia
- P. Grimal, Słownik Mitologii Greckiej i Rzymskiej, Ossolineum, 1990
- W. Zalewski, Słownik postaci mitycznych, Elan
- A. Cotterell, Słownik mitów świata, Książnica, 1996
- Walter Burkert, Greek Religion, Harvard University Press, 1985
- Karl Kerenyi, The Gods of the Greeks, Thames & Hudson, 1951
