Paleśnica – wieś w Małopolsce
Paleśnica to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Zakliczyn. Miejscowość znajduje się na Pogórzu Rożnowskim, w dolinie potoku Paleśnianka, otoczona szczytami gór Ostryż i Rosulec.
Położenie i komunikacja
Główna droga wojewódzka nr 975 stanowi oś komunikacyjną Paleśnicy. Miejscowość sąsiaduje z Olszową, Jamną oraz innymi wioskami w gminach Zakliczyn i Gródek nad Dunajcem. W okolicy znajdują się liczne drogi gminne, co ułatwia dostęp do pobliskich miejscowości.
Historia
Paleśnica ma bogatą historię sięgającą średniowiecza. Osadnicy przybyli w poszukiwaniu rud żelaza, co przyczyniło się do powstania zakładu wytopowego. Pierwotna nazwa wsi „Pałecznica” nawiązuje do machiny wodnej wykorzystywanej w obróbce żelaza. Wieś została lokowana na prawie niemieckim przez Kazimierza Wielkiego w 1351 roku. Legendy głoszą, że w Paleśnicy produkowano miecze używane w Bitwie pod Grunwaldem.
W miejscowości znajduje się klasycystyczny kościół pw. św. Justyny, zbudowany w 1806 roku. Na starym cmentarzu znajdują się mogiły żołnierzy z I wojny światowej.
Znane postacie
- Stanisław Chrobak – polski polityk i działacz opozycji antykomunistycznej
- Wiesław Woda – honorowy obywatel gminy Zakliczyn, były wiceprezydent Krakowa
Współczesne życie wsi
Paleśnica pełni ważną rolę w gminie Zakliczyn, mając własny klub sportowy PKS Jedność Paleśnica oraz kompleks sportowy „Moje Boisko Orlik 2012”. W 2023 roku oddano do użytku nowy budynek komunalny z 30 mieszkaniami. W miejscowości działa również Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej oraz punkt apteczny.
Parafia
W Paleśnicy znajduje się parafia pw. św. Justyny, która obejmuje także sąsiadujące miejscowości, takie jak Olszowa i Borowa.
Zabytki
W miejscowości znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.
Bibliografia
- Andrzej Turek, „Gacków” bogactwo, Gość Niedzielny, 4 maja 2008.
