Paleozoik
Paleozoik, oznaczający „dawne życie”, to najstarsza era fanerozoiku, trwająca około 291 milionów lat (od 541 do 252 milionów lat temu). Dzieli się na sześć okresów: kambr, ordowik, sylur, dewon, karbon i perm. W sensie chronostratygraficznym stanowi najniższy eratem fanerozoiku.
Geologia
W paleozoiku powstawały skały wapienne, bogate w skamieniałości. W tym okresie miały miejsce silne ruchy górotwórcze, takie jak orogeneza kaledońska i hercyńska, które przyczyniły się do formowania gór, m.in. w Wielkiej Brytanii i Sudetach. Zróżnicowane skały paleozoiczne świadczą o zmianach zasięgu lądów i mórz oraz klimatu, przy czym w dewonie i permie panował klimat suchy. W Polsce w tym czasie powstały złoża soli kamiennej oraz wulkaniczne skały, a w karbonie uformowały się złoża węgla kamiennego.
Paleogeografia
Na przełomie proterozoiku i paleozoiku superkontynent Pannocja rozpadł się na mniejsze bloki. Powstały oceany: Japetus i Paleotetyda, a także największy ocean Panthalassa. W wyniku zderzeń kontynentów powstały struktury geologiczne, takie jak Laurosja i Laurazja, prowadząc do formowania się Pangei.
Fauna
W paleozoiku pojawiły się zwierzęta o twardych elementach, jak gąbki, małże i stawonogi. W ordowiku zaczęły powstawać rafy koralowe, a w sylurze pojawiły się ryby. W dewonie ląd stał się bardziej przyjazny dla zwierząt, co sprzyjało rozwojowi pajęczaków i pierwszych owadów. Z końcem permu miało miejsce masowe wymieranie, które dotknęło m.in. trylobity i prymitywne koralowce.
Flora
W sylurze pojawiły się pierwsze rośliny lądowe, jednak największy rozwój roślinności nastąpił w dewonie, kiedy to ląd pokryły drzewiaste rośliny zarodnikowe. W karbonie nastąpił szczyt rozwoju roślin zarodnikowych, które w permie ustąpiły miejsca roślinom nagonasiennym.
Paleozoik w Polsce
Na terenach Polski w paleozoiku formowały się skały magmowe, osadowe i metamorficzne, które budują Sudety, Góry Świętokrzyskie oraz Tatry. Orogeneza hercyńska przyczyniła się do powstania licznych masywów granitowych.
