Chan Pagan w historii Bułgarii
Chan Pagan (bułg. Паган) był władcą Bułgarii w latach 767-772. Jego pochodzenie jest niejasne, a różne źródła podają rozbieżne daty jego panowania. Według niektórych historyków, jak J. Andrejew, I. Łazarow i P. Pawłow, rządził jedynie w latach 767-768, podczas gdy G. Ostrogoski twierdzi, że panował również w 772 roku. Imię chana jest czasami zapisywane jako Tagan, Tagana lub Bagan.
Pagan objął władzę w trudnym okresie dla Bułgarii, kiedy to władza centralna zaczynała słabnąć. Był zwolennikiem prowadzenia negocjacji pokojowych z Bizancjum. Po objęciu tronu udał się do Konstantynopola, aby rozmawiać z cesarzem Konstantynem V Kopronimem. Negocjacje te zakończyły się zawarciem pokoju, jednak dla Konstantyna był to jedynie sposób na zyskanie czasu przed planowaną wyprawą na Bułgarię.
Po zawarciu pokoju, sytuacja w kraju stała się napięta. Bizantyjskie wojska, obawiając się zasadzki, ograniczyły się do zniszczenia dworów chana w górach. W 770 roku Konstantyn V podjął nową wyprawę przeciw Bułgarii, wysyłając flotę składającą się z 2600 łodzi oraz około 30 000 konnych żołnierzy. Jednak burza morska rozbiła flotę, co pokrzyżowało plany cesarza.
Niepowodzenia Pagana w walce z Bizancjum doprowadziły do buntu wśród bojarów, którzy obalili go i wybrali nowego chana, Teleriga, lidera stronnictwa wojennego. Po wybuchu buntu Pagan uciekł z Pliski do Warny, gdzie został zamordowany przez własnych służących.
Podsumowanie
- Pagan był chanem Bułgarii w latach 767-772.
- Udał się do Konstantynopola dla negocjacji pokojowych z Bizancjum.
- Po zawarciu pokoju, cesarz Konstantyn V przygotował nowe ataki na Bułgarię.
- Nieudolność Pagana doprowadziła do buntu bojarów i jego obalenia.
- Pagan został zamordowany przez własnych służących w Warnie.
Bibliografia
- T. Wasilewski, Dzieje Bułgarii, Ossolineum, Wrocław 1988, s. 45-46.
