Otyłość – Definicja i Istotność
Otyłość, definiowana przez Światową Organizację Zdrowia jako wskaźnik BMI powyżej 30, oznacza nieprawidłowe nagromadzenie tłuszczu, które zagraża zdrowiu. U mężczyzn tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 25% masy ciała, a u kobiet 30%. Wzrost otyłości wśród dzieci jest szczególnie niepokojący, ponieważ zwiększa ryzyko chorób w dorosłym życiu.
Typy Otyłości
- Otyłość brzuszna (androidalna) – centralne odkładanie tłuszczu, zwiększające ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
- Otyłość wtórna – spowodowana zaburzeniami hormonalnymi, genetycznymi lub skutkami stosowania niektórych leków.
Historia Otyłości
Otyłość towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Już w starożytności opisywano jej różne formy i przyczyny. W XIX wieku otyłość zaczęła rosnąć w Europie, a w 1994 roku odkryto leptynę – hormon sytości.
Metody Oceny Otyłości
Diagnostyka otyłości opiera się na pomiarach masy ciała oraz wskaźniku BMI. W praktyce stosuje się również bardziej precyzyjne metody, takie jak tomografia komputerowa.
Główne Czynniki Otyłości
- Przekarmianie – nadmiar kalorii w stosunku do zapotrzebowania.
- Dieta – wysoka konsumpcja przetworzonych produktów i mięsa czerwonego.
- Stres – wpływa na zachwianie równowagi hormonalnej i zmienia preferencje żywieniowe.
- Aktywność fizyczna – niska aktywność wpływa na rozwój otyłości.
- Czynniki genetyczne – wpływają na predyspozycje do otyłości.
- Wiek – naturalny wzrost tkanki tłuszczowej wraz z wiekiem.
Otyłość u Dzieci
Otyłość w dzieciństwie wiąże się z poważnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak nadciśnienie, cukrzyca typu 2 i zaburzenia psychospołeczne. Czynniki środowiskowe i genetyczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju otyłości u dzieci.
Patogeneza Otyłości i Nadciśnienia Tętniczego
Hiperinsulinemia i insulinooporność prowadzą do zatrzymywania sodu i wody w organizmie, co skutkuje podwyższeniem ciśnienia krwi. Dodatkowo, nadmiar tkanki tłuszczowej zwiększa stężenie angiotensyny II, co także przyczynia się do nadciśnienia.
Otyłość Sarkopeniczna
Otyłość sarkopeniczna to współwystępowanie otyłości i sarkopenii, związane z chorobami sercowo-naczyniowymi i wyższym ryzykiem umieralności.
Podsumowanie
Otyłość jest poważnym problemem zdrowotnym, który wymaga interdyscyplinarnego podejścia. Wczesna diagnoza, zmiana stylu życia oraz wsparcie psychologiczne są kluczowe w walce z tą chorobą.
