Otrzewna
Otrzewna, znana jako peritoneum, to cienka błona surowicza wyściełająca jamę brzuszną i miedniczą oraz pokrywająca narządy w tych obszarach. Jest największą błoną surowiczą w organizmie.
U mężczyzn otrzewna tworzy zamknięty worek, podczas gdy u kobiet łączy się z otoczeniem przez brzuszne ujście jajowodu. Otrzewna dzieli się na:
- Otrzewna ścienna (peritoneum parietale) – wyściela ściany jamy brzusznej i miednicy.
- Otrzewna trzewna (peritoneum viscerale) – pokrywa narządy.
Miejsce przejścia otrzewnej ściennej w trzewną nazywane jest krezką, która tworzy fałdy z dwóch blaszek błony surowiczej.
Zachyłki otrzewnowe
W trakcie rozwoju płodowego otrzewna tworzy różne zachyłki. Do najważniejszych z nich należą:
- Torba sieciowa (bursa omentalis) – wyścielona otrzewną, z otworem sieciowym jako dostępem.
- Zachyłki torby sieciowej:
- Przedsionek torby sieciowej
- Zachyłek górny
- Główna część torby sieciowej
- Zachyłek dolny
- Zachyłek śledzionowy
- Zachyłki większej części jamy otrzewnej – np. zachyłek podprzeponowy.
- Zachyłki okolicy dwunastnicy – takie jak zachyłek dwunastniczy górny i dolny.
- Zachyłki okolicy jelita ślepego – np. zachyłek krętniczo-kątniczy.
- Zachyłki okolicy okrężnicy esowatej – np. zachyłek międzyesowaty.
Położenie narządów
Narządy wewnętrzne mogą mieć różne położenie względem otrzewnej:
- Wewnętrzotrzewnowo (situs intraperitonealis) – narządy całkowicie pokryte otrzewną, jak żołądek czy śledziona.
- Śródotrzewnowo – narządy pierwotnie wewnątrzotrzewnowe, które w trakcie rozwoju przeszły częściowo na zewnątrz, np. trzustka.
- Pozaotrzewnowo (situs extraperitonealis) – narządy, które nie mają kontaktu z otrzewną, jak nerki czy pęcherz moczowy.
