Ostre białaczki limfoblastyczne (OBL, ALL)
Ostre białaczki limfoblastyczne (ALL) to nowotwory linii limfoidalnej, w których dochodzi do nadmiernego rozrostu niedojrzałych limfocytów, zwanych limfoblastami. Choroba najczęściej występuje u dzieci w wieku 2-5 lat i charakteryzuje się obecnością limfocytów w szpiku, krwi oraz, w rzadkich przypadkach, węzłach chłonnych.
Leczenie
Podstawową metodą leczenia ALL jest chemioterapia, przeprowadzana w ośrodkach hematologicznych. Szansa na wyleczenie wynosi około 70-80%, szczególnie u dzieci. Leczenie składa się z czterech etapów, trwających łącznie około 3 lat, w zależności od grupy ryzyka pacjenta.
- I etap: Leczenie indukujące, mające na celu osiągnięcie remisji. Stosowane leki to:
- winkrystyna
- antracykliny (daunorubicyna, doksorubicyna)
- L-asparaginaza
- glikokortykosterydy (prednizon, deksametazon)
- II etap: Leczenie konsolidujące, mające na celu redukcję komórek białaczkowych, z użyciem:
- cyklofosfamid
- arabinozyd cytozyny
- metotreksat
- 6-merkaptopuryna
- III etap: Profilaktyka zajęcia ośrodkowego układu nerwowego, w tym:
- duże dawki metotreksatu
- IV etap: Leczenie podtrzymujące przez co najmniej 2 lata, zawierające:
- 6-merkaptopuryna doustnie
- metotreksat okresowo
Cytogenetyka i rokowanie
Cytogenetyka odgrywa kluczową rolę w określaniu rokowania w ALL. Najlepsze rokowanie mają dzieci w wieku 2-10 lat, a po intensywnej chemioterapii 80% pacjentów osiąga wyleczenie. Czynniki ryzyka to:
- płeć męska
- wiek poniżej 2 lub powyżej 10 lat
- wysoka leukocytoza w chwili rozpoznania
- brak remisji po 28 dniach chemioterapii