Ośrodek Oficerski w Cerizay
Ośrodek Oficerski w Cerizay, utworzony 22 listopada 1939 roku na mocy rozkazu ministra spraw wojskowych, był jednostką rezerwy oficerów Wojska Polskiego we Francji. Znajdował się w Cerizay, niedaleko Angers, i pełnił funkcję obozu odosobnienia dla wojskowych oraz cywilów, których generał Władysław Sikorski uznawał za wrogo nastawionych.
Oficjalnie ośrodek miał charakter jednostki wojskowej dla nadwyżek oficerów, którzy nie mieli przydziałów w czasie reorganizacji polskiej armii. Był także miejscem dla osób, wobec których istniały zarzuty dotyczące ich postawy w czasie kampanii wrześniowej. Obóz, nieformalnie nazywany „Wiśniowcem”, nawiązywał do Zakładu Karnego w Nowym Wiśniczu oraz znaczenia francuskiego słowa „cerise” (wiśnia).
Warunki w Ośrodku
Ośrodek w Cerizay był miejscem o szczególnych rygorach. Osadzeni musieli codziennie się meldować, byli poddawani inwigilacji, a ich korespondencja była cenzurowana. Liczba osób w obozie wahała się od 50 do 100, a metody oddziaływania na osadzonych były surowe. Skierowanie do obozu nie wymagało dochodzenia, a oficerowie nie byli informowani o przyczynach swojego zatrzymania.
Po klęsce Francji w 1940 roku ośrodek został ewakuowany na wyspę Bute w Szkocji, gdzie kontynuował działalność jako „Stacja Zborna Oficerów Rothesay”.
Przykładowi oficerowie osadzeni w Cerizay
Wśród pierwszych osadzonych znaleźli się:
- gen. bryg. Stanisław Kwaśniewski
- gen. bryg. dr Stanisław Rouppert
- gen. bryg. Mikołaj Osikowski
- płk dypl. Tadeusz Alf-Tarczyński
- płk inż. Henryk Abczyński
- płk dypl. Mieczysław Wyżeł-Ścieżyński
- mjr żand. Kazimierz Kaciukiewicz
W kwietniu 1940 roku do Cerizay dołączyli:
- gen. dyw. Stefan Dąb-Biernacki
- płk dypl. Roman Umiastowski
Podsumowanie
Ośrodek Oficerski w Cerizay był istotnym elementem historii Wojska Polskiego we Francji, odzwierciedlającym trudności i represje, z jakimi borykali się oficerowie po klęsce wrześniowej oraz w trakcie reorganizacji armii. Jego działalność miała na celu izolację osób, które mogły być uznane za zagrożenie dla stabilności dowództwa.
