„`html
Orzyny
Orzyny (niem. Erben) to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty, wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 600. W okolicy znajdują się jeziora Arwiny oraz Łęsk.
W miejscowości dostępne są sklepy spożywcze, sklep przemysłowy, nowoczesna centrala telefoniczna Orange Polska, Szkoła Podstawowa oraz Biblioteka.
Historia
Orzyny były dawniej dużym majątkiem szlacheckim, częścią dóbr rycerskich Rańska. Do połowy XV wieku wieś należała do rodziny Küchmeister von Sternberg. W XVIII wieku majątek został podzielony, a w XIX wieku powiększony o trzy folwarki. Wśród właścicieli na początku XX wieku byli m.in. baron von Paleske i hrabina von Mirbach. W 1912 roku majątek nabył Fritz Wilke, a w 1917 przeszedł w ręce Rudolfa Wilke, który wybudował pałac nad jeziorem. W 1930 roku majątek został rozparcelowany.
W latach 1975–1998 Orzyny należały do województwa olsztyńskiego. W latach 1954–1972 wieś była siedzibą gromady Orzyny. W 2019 roku w Orzynach kręcono zdjęcia do serialu „Żmijowisko”.
Zabytki
- Dwukondygnacyjny pałac z początku XX wieku z tarasem i ryzalitowym hallem.
- Fragmenty dawnego parku dworskiego.
- Wiejskie domy z początku XX wieku.
- Czworaki (obecnie sklep).
- Szkoła murowana z czerwonej cegły, zbudowana w końcu XIX wieku i rozbudowana w latach 30. XX wieku.
Bibliografia
- Mieczysław Orłowicz: „Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii”, Olsztyn, 1991.
- Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: „Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej”, Olsztyn, 1998.
„`
