„`html
Orzech – wieś w Polsce
Orzech, znany w języku niemieckim jako Orzech, to wieś położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Świerklaniec. Znajduje się w połowie drogi między Nakłem Śląskim a Radzionkowem. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Historia
Pierwsze wzmianki o Orzechu pochodzą z około 1224 roku z księgi parafialnej kościoła św. Małgorzaty w Bytomiu, gdzie osada była zapisana jako Oreh. W dokumencie z 1277 roku biskup krakowski Paweł z Przemankowa ustanowił parafię kamieńską, do której włączono Orzech, wymieniony jako Orech. Pierwszym właścicielem wsi był książę Kazimierz bytomski, a w 1307 roku przeszedł w ręce Piotra z Paniów.
Orzech był starym ośrodkiem górnictwa kruszcowego, eksploatującym rudy ołowiu, srebra i cynku. W 1545 roku istniało tu osiem szybów górniczych oraz urządzenia do płukania rudy i piec wytopowy. W XIX wieku wieś była własnością hrabiego Henckel von Donnersmarck.
Architektura
W Orzechu znajduje się kościół, poświęcony w 1984 roku, który jest częścią parafii Najświętszej Maryi Panny Jasnogórskiej. Na wschód od centrum wsi znajdują się sztuczne „ruiny zamku” z XIX wieku, a w gminnej ewidencji zabytków zarejestrowane są:
- krzyż przydrożny z 1877 roku, u zbiegu ulic Szkolnej i Lompy
- kapliczka przydrożna z 1895 roku
Podsumowanie
Orzech to wieś o bogatej historii i tradycji górniczej, z zachowanymi zabytkami, które świadczą o jej przeszłości. Miejscowość odgrywa istotną rolę w regionie, łącząc historię z codziennym życiem jej mieszkańców.
„`
