Orsza
Orsza (biał. Орша, ros. Ворша) to miasto w północno-wschodniej Białorusi, położone nad Dnieprem, w obwodzie witebskim. W 2019 roku miało około 114 tysięcy mieszkańców.
Historia
Orsza ma bogatą historię, sięgającą epoki brązu i żelaza. Od XIII wieku była pod panowaniem książąt litewskich. W 1394 roku książę Witold osadził w mieście swojego namiestnika, a Orsza stała się ważną warownią w Bramie Smoleńskiej, chroniącą Rzeczpospolitą przed najazdami moskiewskimi. W 1514 roku miała miejsce bitwa, w której książę Konstanty Ostrogski odniósł zwycięstwo nad wojskami moskiewskimi.
W XVI wieku miasto zyskało na znaczeniu militarnym i gospodarczym. Po odzyskaniu Smoleńska w 1611 roku Orsza przestała być twierdzą, ale zaczęła się rozwijać, uzyskując prawa miejskie w 1620 roku. W XVII wieku miasto stało się jednym z większych ośrodków w Rzeczypospolitej.
W XIX wieku Orsza należała do Rosji, a po I i II wojnie światowej była pod rządami sowieckimi, co wpłynęło na jej demografię i infrastrukturę.
Zabytki
W Orszy zachowało się wiele zabytków, w tym:
- Kolegium Jezuitów – z XVII wieku, obecnie budynek po rekonstrukcji.
- Kościół św. Józefa – klasycystyczny, z 1819 roku, aktualnie pełniący funkcję kościoła parafialnego.
- Klasztor bazylianów – z lat 1758–1774, obecnie budynek mieszkalny.
- Cerkiew św. Trójcy – z I poł. XVII wieku, obecnie nieczynna po remoncie.
- Wzgórze zamkowe – pozostałości po zamku z kamiennym mostem nad fosą.
Gospodarka
Orsza jest ośrodkiem przemysłowym, gdzie rozwija się przemysł maszynowy, materiałów budowlanych, lniarski oraz spożywczy.
Osobistości
W Orszy urodzili się lub związani byli z nią:
- Tadeusz Brzozowski – jezuita, generał zakonu.
- Uładzimir Karatkiewicz – białoruski pisarz.
- Lew Wygotski – rosyjski psycholog i pedagog.
Orsza, z bogatą historią i licznymi zabytkami, pozostaje ważnym punktem na mapie Białorusi.
