ORP Sokół (N.97)
ORP Sokół był polskim okrętem podwodnym z czasów II wojny światowej, wydzierżawionym od Royal Navy. 19 stycznia 1941 roku podniesiono na nim polską banderę. Okręt brał udział w dwóch kampaniach na Morzu Śródziemnym, gdzie odniósł znaczące sukcesy, zatapiając co najmniej 14 jednostek przeciwnika. Ze względu na swoje osiągnięcia, Sokół zyskał przydomek „Terrible Twins” obok bliźniaczego „Dzika”. Po wojnie okręt został zwrócony Royal Navy i zezłomowany w 1949 roku.
Historia przejęcia
Po utracie okrętu „Orzeł” w 1940 roku, Polska Marynarka Wojenna poszukiwała nowych jednostek. W kwietniu 1940 roku kapitan Bogusław Krawczyk próbował sprowadzić trzy okręty internowane w Szwecji, jednak bezskutecznie. W rezultacie, władze polskie zwróciły się do Brytyjczyków o przekazanie jednego z nowo budowanych okrętów, co zaowocowało wydzierżawieniem „Urchina”, który wkrótce został przemianowany na ORP Sokół. Uroczystość podniesienia polskiej bandery odbyła się w stoczni w Barrow-in-Furness.
Charakterystyka okrętu
ORP Sokół był przedstawicielem drugiej serii okrętów typu U, charakteryzującym się prostą konstrukcją i małymi rozmiarami. Okręt wyposażony był w działo kal. 76 mm oraz karabiny maszynowe. Jego załoga składała się z 3-4 oficerów i 33 marynarzy, co pozwalało na prowadzenie działań przez 12 dni. Ograniczenia techniczne wpływały na efektywność operacyjną, a niska prędkość okrętu utrudniała ataki na szybkie jednostki wroga.
Akcje bojowe
Po dotarciu na Morze Śródziemne, ORP Sokół uczestniczył w osłonie konwojów oraz atakach na jednostki przeciwnika. W trakcie jednej z akcji w listopadzie 1941 roku, okręt został uszkodzony, ale po naprawach powrócił do służby. W 1942 roku, w wyniku intensywnych nalotów na Maltę, Sokół doznał poważnych uszkodzeń, co zmusiło go do ewakuacji na Gibraltar.
Operacje po 1942 roku
W 1943 roku Sokół przeszedł pod nowe dowództwo, prowadząc blokady i ataki na konwoje w rejonie Neapolu i Bari. Jego działania doprowadziły do zatopienia znaczącego statku w 1943 roku. Po kapitulacji Włoch, Sokół został przeniesiony do Beirutu, gdzie kontynuował operacje w Morzu Egejskim, gdzie zatopił kuter „Agia Paraskevi” w styczniu 1944 roku.
Tradycja nazwy
Po wojnie, tradycję nazwy „Sokół” w polskiej marynarce wojennej kontynuowały dwa kolejne okręty podwodne, w tym jednostki projektu 613 i 207. Okręt pod nazwą „Sokół” stał się symbolem polskiej marynarki i jej osiągnięć w czasie II wojny światowej.
