ORP Jastrząb (P-551)
ORP Jastrząb, wcześniej USS S-25 (SS-130), to amerykański okręt podwodny typu S/S-1 z czasów II wojny światowej. Został przekazany Wielkiej Brytanii w ramach Lend-Lease i następnie wydzierżawiony Polskiej Marynarce Wojennej. Zatopiony 2 maja 1942 roku na Morzu Norweskim w wyniku omyłki sojuszniczych dowódców podczas operacji osłony konwoju PQ-15.
ORP Jastrząb był jedynym okrętem podwodnym w historii PMW, który pokonał Ocean Atlantycki w stanie wynurzonym.
Konstrukcja
Okręt charakteryzował się jednokadłubową konstrukcją opracowaną przez stocznię Electric Boat. Kadłub miał wrzecionowaty kształt z wąską nadbudówką. Wyposażony był w dwie pary wyrzutni torpedowych o kalibrze 533 mm oraz unikalne rozwiązanie holowania. Napędzany był przez silniki o łącznej mocy 600 SHP (448 kW) oraz dwa silniki elektryczne o mocy 750 KM (560 kW), zasilane przez 120 ogniw akumulatorowych.
Budowa i służba w US Navy
S-25 został wybudowany w stoczni Fore River w Quincy, Massachusetts, i początkowo operował z bazy New London. Po przekazaniu okrętu Polakom w sierpniu 1941 roku, na czele załogi stanął kpt. mar. Bolesław Romanowski. Po chrzcie 12 listopada 1941 roku, ORP Jastrząb wypłynął do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł remont i modernizację, co przyczyniło się do zwiększenia efektywności operacyjnej, w tym zmniejszenia czasu zanurzenia.
Pod polską banderą ORP Jastrząb przebywał niespełna sześć miesięcy, pokonując 3000 mil morskich. W wrześniu 1942 roku załoga została odznaczona Krzyżami Walecznych za odwagę i poświęcenie w obronie okrętu.
Podsumowanie
ORP Jastrząb był znaczącym okrętem w historii polskiej floty podwodnej, a jego konstrukcja oraz służba podkreślają osiągnięcia polskiej marynarki w trudnych czasach II wojny światowej.
