Order Rycerski Kalatrawy
Order Rycerski Kalatrawy, znany również jako Order Wojskowy Kalatrawy (hiszp. Orden de Caballería de Calatrava), został założony jako zakon rycerski w 1158 roku przez opata Rajmunda z cysterskiego opactwa Fitero w Kastylii. Od 1487 roku jest podporządkowany władcom hiszpańskim, a od XIX wieku pełni rolę odznaczenia honorowego nadawanego przez królów Hiszpanii. Jest jednym z czterech hiszpańskich orderów rycerskich, obok Montezy, Alkantary i Św. Jakuba.
Historia
W 1147 roku Alfons VII, król Kastylii, zdobył zamek Kalatrawa, który wcześniej obsadzili templariusze. Po ich rezygnacji, król powierzył zamek opatom cysterskim, co doprowadziło do połączenia służby wojskowej z regułą cysterską. W 1164 roku papież Aleksander III uznał zakon, który zyskał dodatkowy obowiązek walki z niewiernymi.
Choć zamek Kalatrawa został utracony w 1195 roku, zakon przetrwał i w 1212 roku odzyskał zamek, co przyczyniło się do jego rozwoju. Zakon stał się potężną instytucją, niezależną od królów Kastylii, co skłoniło monarchów, Izabelę i Ferdynanda, do jego podporządkowania w 1487 roku. Pomimo tego, nie przekształcił się on w zakon dynastyczny.
W 1540 roku zakon przeszedł sekularyzację, a papież Paweł II zniósł celibat, co umożliwiło członkom zakonu zawieranie małżeństw. W 1838 roku zakon faktycznie przestał istnieć, pozostawiając odznaczenie honorowe, które było nadawane w jednej klasie – komandor.
W 1931 roku order został zniesiony jako odznaczenie państwowe, jednak liczba odznaczonych wzrosła w latach 1931-1935. W czasie hiszpańskiej wojny domowej wiele osób odznaczonych zginęło, a konkordat z 1953 roku ograniczył dalsze nadania. Po powrocie monarchii hiszpańskiej w 1981 roku, order został odrodzony, a obecnie zarządza nim „Rada Czterech Orderów”, której przewodniczy król Hiszpanii, Filip VI Burbon.
Kalatrawensi w Polsce
W XIII wieku cystersi z Oliwy osiedlili kilku rycerzy zakonnych w Tymawie, blisko granicy z Prusami. Kalatrawensi byli również obecni w kasztelanii pułtuskiej, jednak opuścili Polskę w 1233 roku.
