Oprogramowanie sprzętowe
Oprogramowanie sprzętowe, znane również jako firmware, to rodzaj oprogramowania na stałe zainstalowanego w urządzeniach, które zapewnia podstawowe funkcje ich obsługi. Jest to kod działający poniżej systemu operacyjnego, często aktualizowany dzięki technologii pamięci flash lub EEPROM.
Historia
Termin „firmware” został wprowadzony przez Aschera Oplera w 1967 roku. W początkowym znaczeniu odnosił się do zapisywalnych fragmentów pamięci CPU, zawierających mikroprogramy. Z czasem pojęcie to ewoluowało, obejmując wszystkie dane zapisane w pamięci ROM, takie jak BIOS czy programy rozruchowe. Do lat 90. aktualizacje firmware’u wymagały fizycznej wymiany układów scalonych, co zmieniło się z pojawieniem się pamięci flash, umożliwiającej bardziej elastyczne aktualizacje.
Zagrożenia
Mark Shuttleworth, założyciel Canonical, zauważył, że zamknięte oprogramowanie sprzętowe może stanowić poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Podkreślił, że niskiej jakości firmware, z powodu braku przejrzystości, może być wykorzystywane do szpiegowania przez różne agencje. Proponował, aby oprogramowanie sprzętowe było open source, co umożliwiłoby weryfikację kodu przez użytkowników.
Włamania do oprogramowania sprzętowego mogą prowadzić do wstrzykiwania złośliwego oprogramowania do urządzeń, takich jak smartfony czy pendrajwy. Przykładem jest atak BadUSB, który pokazuje, jak można przeprogramować mikrokontroler pendrajwa, co skutkuje przejęciem kontroli nad komputerem.
Przykłady urządzeń z oprogramowaniem sprzętowym
- dyski twarde
- przyrządy pomiarowe
- systemy preinstalowane w serwerach (np. ESXi)
Oprogramowanie sprzętowe jest kluczowym elementem funkcjonowania wielu urządzeń, od dysków twardych po skomplikowane systemy serwerowe, a jego bezpieczeństwo i możliwość aktualizacji są niezwykle istotne w kontekście zagrożeń współczesnego świata technologii.
