Oponiak
Oponiak to najczęstszy łagodny nowotwór ośrodkowego układu nerwowego, zazwyczaj łatwy do usunięcia. Występuje w oponach mózgowo-rdzeniowych mózgu lub rdzenia kręgowego i w 90% przypadków klasyfikowany jest jako nowotwór I° według WHO.
Patogeneza
Oponiaki rozwijają się z komórek nabłonka pajęczynówki (meningiothelium). Większość przypadków ma charakter sporadyczny, chociaż zdarzają się również przypadki rodzinne. Nowotwory te najczęściej występują u osób dorosłych w szóstej i siódmej dekadzie życia, z przewagą u kobiet, co może być związane z receptorami progesteronowymi w komórkach meningiothelium. Zwiększone ryzyko wystąpienia oponiaków obserwuje się u pacjentów z nerwiakowłókniakowatością typu 2 oraz po napromieniowaniu czaszki.
Guzy są zwykle zlokalizowane poza miąższem mózgu, mogą naciekać kości czaszki i mają postać twardych, dobrze odgraniczonych mas, często z obecnością zwapnień. Większość zmian ma rozmiary poniżej 2 cm.
Objawy kliniczne i przebieg
Najczęstszym objawem oponiaków jest wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego, który może prowadzić do napadów padaczkowych oraz ogniskowych objawów neurologicznych, zależnych od lokalizacji guza. Wiele małych oponiaków nie powoduje żadnych objawów. Nawroty po usunięciu są możliwe, jednak większość oponiaków pozostaje łagodna, a złośliwienie jest rzadkie.
Obraz histologiczny
Oponiaki wykazują dużą różnorodność histologiczną, co znajduje odzwierciedlenie w klasyfikacji WHO. Wyróżnia się w niej różne warianty oponiaków, które różnią się budową i właściwościami.