Opłatek – Symbol Wigilii Bożego Narodzenia
Opłatek, będący cienkim białym płatkiem chleba przaśnego, wypiekanym z białej mąki i wody, jest centralnym elementem tradycji wigilijnej w Polsce oraz w polonijnych rodzinach. Zwyczaj dzielenia się opłatkiem podczas wieczerzy wigilijnej symbolizuje pojednanie, przebaczenie oraz przyjaźń.
Znaczenie Opłatka
Opłatek ma głęboką symbolikę, wyrażając chęć bycia razem i dzielenia się dobrem. Materiał opłatka, jako chleb, podkreśla doczesny charakter życzeń, nawiązując do modlitwy „Ojcze Nasz”. Symbolizuje on również cechy, jakie powinien mieć człowiek: dobroć i chęć dzielenia się.
Historia Tradycji
Tradycja łamania się opłatkiem sięga pierwszych wieków chrześcijaństwa, kiedy nie była związana z Bożym Narodzeniem, lecz z duchową komuną wspólnoty. Praktyka błogosławienia chleba, znana jako eulogie, z czasem ewoluowała w kierunku wigilii. Opłatki zaczęto także przesyłać chorym lub tym, którzy nie mogli uczestniczyć w mszy.
Produkcja i Ozdoby
- Opłatki wypiekano przy klasztorach i kościołach, używając metalowych form.
- W XIX wieku w Polsce popularne stały się ozdoby z opłatka, które zawieszano nad stołem wigilijnym dla zapewnienia szczęścia.
- Na Śląsku znany jest „radośnik” – opłatek posmarowany miodem, dawany dzieciom.
Opłatek w Nowoczesności
Współczesne znaczenie opłatka obejmuje również organizowanie spotkań opłatkowych w zakładach pracy i instytucjach w okresie adwentu lub Bożego Narodzenia, gdzie uczestnicy dzielą się opłatkiem i składają sobie życzenia.
Tradycja opłatkowa, z jej bogatym dziedzictwem kulturowym, pozostaje istotnym elementem polskich świąt, umacniając więzi rodzinne i społeczne.
