Opinia Publiczna
Opinia publiczna to reakcja zbiorowości ludzkich na działania polityczne i społeczne, odzwierciedlająca ich świadomość. Dotyczy ważnych, często kontrowersyjnych spraw, a jej charakter jest dynamiczny, co oznacza, że może się szybko zmieniać. Socjolog Sławomir Nawotny definiuje ją jako zbiór dominujących opinii danej społeczności w istotnych kwestiach publicznych w danym czasie.
Geneza Pojęcia
Termin „opinia publiczna” po raz pierwszy użył Jan Jakub Rousseau w 1744 roku. Z czasem zaczęto go stosować w literaturze, np. w powieści „Niebezpieczne związki” Choderlosa de Laclosa. W XIX wieku Napoleon zdefiniował opinię publiczną jako potęgę wpływającą na władzę. Alexis de Tocqueville opisał zjawisko spirali milczenia, wskazując na wpływ opinii publicznej na jednostki i władzę.
Rola Opinii Publicznej w Polityce
Opinia publiczna sprzyja kształtowaniu więzi politycznych i elektoratów. Osoby z podobnymi poglądami składają się w grupy, co wpływa na wybory polityczne. Jest ona kształtowana przez dostępne informacje, które mogą być manipulowane przez partie polityczne i media, szczególnie w czasie kampanii wyborczych.
Opinie Społeczne vs. Opinia Publiczna
Termin „opinia społeczna” często używany jest wymiennie z „opinią publiczną”, jednak ma szerszy zakres i obejmuje także problemy niezwiązane bezpośrednio z polityką, takie jak kwestie wychowania czy bioetyki. Opinia publiczna nie prowadzi do jednomyślności, lecz tworzy przestrzeń do dyskusji i debat.
Badania Opinii Publicznej
Badania opinii publicznej prowadzi się głównie w socjologii, wykorzystując metody statystyczne. W Polsce sondaże są powszechnie znane jako badania opinii publicznej. Wcześniej władze opierały się na raportach administracyjnych. Krytycy wskazują, że opinie publiczne mogą być oparte na plotkach i uprzedzeniach, co wpływa na ich wiarygodność.
Historia i Rozwój Badań
W Stanach Zjednoczonych w 1935 roku powstał American Institute of Public Opinion, który rozpoczął nowoczesne badania opinii publicznej. W Europie takie badania zaczęły się po II wojnie światowej. W Polsce pierwszy reprezentacyjny sondaż odbył się w 1958 roku. Ośrodek Badania Opinii Publicznej (OBOP) powstał w Polsce w 1958 roku, a w 1982 roku utworzono Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS).
Wnioski
Opinia publiczna odgrywa istotną rolę w kształtowaniu polityki i społeczeństwa. Jej badania są kluczowe dla zrozumienia nastrojów społecznych, jednak należy pamiętać o możliwych manipulacjach i ograniczeniach. Współczesne badania opinii publicznej są fundamentem marketingu politycznego, a ich wyniki wpływają na decyzje zarówno polityków, jak i obywateli.
