Opętanie – definicja i kontekst
Opętanie to stan umysłu, w którym jednostka odczuwa wpływ zewnętrznej, niefizycznej siły, często utożsamianej z duchami lub demonami. Wiele religii oraz wierzeń ludowych postrzega opętanie jako zawładnięcie ciałem przez te istoty.
Opętanie w psychiatrii
Opętanie klasyfikowane jest jako zaburzenie psychiczne, będące jednym z odmiennych stanów świadomości. Od 1994 roku uznawane jest za chorobę w klasyfikacji ICD-10.
Opętanie w wierzeniach i religiach
- Religie pierwotne: Opętanie jest zjawiskiem powszechnym w religiach pierwotnych i kultach ekstatycznych, gdzie może być traktowane zarówno jako dar, jak i przekleństwo. W szamanizmie opętanie może być stanem łaski lub patologicznym nawiedzeniem.
- Religie afroamerykańskie: W takich religiach jak voodoo czy santeria, opętanie jest integralnym elementem rytuałów, w których uczestnicy mogą doświadczyć kontrolowanego stanu opętania.
- Chrześcijaństwo: Opętanie w teologii chrześcijańskiej jest uważane za najwyższą formę demonicznej ingerencji. Istnieją różne symptomy opętania, które często są mylone z zaburzeniami psychicznymi. Egzorcyzmy są praktykowane jako sposób na uwolnienie osoby od demona.
- Inne religie: W buddyzmie demony mogą mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne funkcje. W judaizmie opętanie może być spowodowane przez ducha zmarłej osoby, natomiast w mistycznych nurtach islamu może prowadzić do zmiany tożsamości wiernego.
Opętanie w kontekście antropologicznym
Opętanie stanowi zjawisko graniczne między osobistym doświadczeniem a instytucjonalizacją. W kulturach tradycyjnych opętanie często jest związane z osobami marginalizowanymi, takimi jak niewolnicy czy kobiety, i może pełnić funkcję terapeutyczną oraz społeczną.
Opętanie w kulturze współczesnej
Opętanie było inspiracją dla wielu dzieł literackich i filmowych. Przykłady to opętanie mniszek w Loudun, które zostało przedstawione w powieści Aldousa Huxleya oraz filmie Krzysztofa Pendereckiego. Znane są także przypadki z Salem oraz Anneliese Michel, które stały się przedmiotem filmów i dramatów.
Podsumowując, opętanie to złożone zjawisko, które w różnych kulturach i religiach ma różnorodne interpretacje i funkcje, od patologicznych po terapeutyczne.
