Opera

Definicja i rodzaje opery

Opera to sceniczne dzieło muzyczne, w którym muzyka współdziała z akcją dramatyczną, tworząc syntezę sztuk. Składa się z różnych części, w tym:

Partie wokalne: solowe (recytatywy, arie), zespołowe (ansamble), chóralne.
Partie orkiestrowe: uwertura, intermezzo.
Wstawki baletowe oraz partie mówione.

Rodzaje opery obejmują:

Opera seria – poważna.
Opera buffa – komiczna.
Opera semiseria – poważna z elementami komicznymi.
Operetka – dzieło o tematyce rozrywkowej.

Historia opery

Opera w baroku

Początki opery wiążą się z działalnością Cameraty florenckiej, która postulowała stworzenie muzycznych przedstawień. W 1597 roku powstała pierwsza opera – Dafne autorstwa Jacopo Periego. W 1600 roku zadebiutowała Eurydyka, która stała się kamieniem milowym w historii opery.

Ważną rolę w rozwoju opery odegrał Claudio Monteverdi, twórca opery Orfeusz, który wzbogacił muzykę operową i wprowadził nowe formy, takie jak duety i tercety.

Najważniejsze ośrodki operowe

Rzym

Rzym rozwijał się dzięki rodzinie Barberinich, a jego specyfiką była bogata scenografia. Głównym przedstawicielem opery rzymskiej był Stefano Landi.

Wenecja

W Wenecji powstał pierwszy publiczny teatr operowy w 1637 roku. Publiczność skupiła się na wysokiej jakości wykonaniach arii, co wpłynęło na rozwój opery, ale i na jej komercjalizację.

Neapol

Neapol stał się ośrodkiem szkoły neapolitańskiej, której przedstawicielem był Alessandro Scarlatti, wprowadzający nowe rozwiązania muzyczne i dramaturgiczne.

Francja

Jean-Baptiste Lully stworzył narodową operę francuską, tragédie lyrique, łącząc elementy opery włoskiej z francuskimi tradycjami.

Anglia

W Anglii opera włoska nie zyskała popularności, ale Henry Purcell stworzył angielską operę narodową, w tym dzieło Dydona i Eneasz.

Opera w klasycyzmie

W klasycyzmie reformy opery podejmowali libreciści. Christoph Willibald Gluck wprowadził zmiany, które ustaliły, że muzyka ma służyć akcji dramatycznej. Jego opery, takie jak Orfeusz i Eurydyka, stały się wzorem dla przyszłych kompozytorów.

Opera w romantyzmie

W XIX wieku opera stała się popularnym gatunkiem, z tematyką patriotyczną i ludową. Ważnymi kompozytorami byli m.in. Stanisław Moniuszko i Giuseppe Verdi. Rozwój opery romantycznej charakteryzował się syntezą sztuk i większą rolą orkiestry.