„`html
Oliwka europejska
Oliwka europejska (Olea europaea L.) to gatunek drzewa z rodziny oliwkowatych, znany również jako oliwnik europejski czy oliwka uprawna.
Rozmieszczenie geograficzne
Oliwka rośnie naturalnie w niemal całej Afryce (z wyjątkiem jej środkowej części), na Półwyspie Arabskim oraz w krajach basenu Morza Śródziemnego, takich jak:
- Cypr
- Izrael
- Jordania
- Turcja
- Albania
- Grecja
- Kraje byłej Jugosławii
- Włochy
- Francja
- Hiszpania
- Portugalia
Jako gatunek introdukowany, oliwka rozprzestrzeniła się w USA, Australii, Nowej Zelandii oraz na Hawajach.
Morfologia
Oliwka europejska to wiecznie zielone drzewo, osiągające wysokość do 12 m. Cechuje się krzywym, sękowatym pniem oraz zwisającymi gałęziami. Kora jest jasna, a po ścięciu łatwo tworzą się odrosty. Istnieje kilka podgatunków, w tym:
- Olea europaea subsp. cerasiformis
- Olea europaea subsp. cuspidata
- Olea europaea subsp. guanchica
- Olea europaea subsp. laperrinei
- Olea europaea subsp. maroccana
Zastosowanie
Oliwka ma wiele zastosowań:
- Sztuka kulinarna: Owoce oliwki są jadalne, ale nietrwałe. Często konserwuje się je solą, solanką, suszy lub marynuje w occie.
- Drewno: Drewno oliwne jest twarde, łatwe do polerowania i stosowane w snycerstwie, rzeźbiarstwie oraz wyrobach tokarskich. Gęstość drewna wynosi 852 kg/m³.
Historia uprawy
Oliwka była uprawiana już we wczesnym neolicie. Najstarsze dowody uprawy odkryto na Krecie, w Syrii i Palestynie. W jaskiniach nad Morzem Martwym znaleziono pestki oliwek datowane na 3700-3500 lat p.n.e. W Starożytnej Grecji oliwka była szeroko uprawiana, a jej wizerunek pojawiał się w różnych kontekstach kulturowych, w tym w legendach biblijnych.
„`
