Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim

Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim

Rzymianie zainteresowali się Półwyspem Iberyjskim w kontekście rywalizacji z Kartaginą, co doprowadziło do podboju regionu po drugiej wojnie punickiej (237-206 r. p.n.e.). Po klęsce Kartaginy, Rzym zyskał kontrolę nad Hiszpanią oraz innymi terytoriami.

Podbój

W 197 r. p.n.e. utworzono dwie prowincje: Hispania Citerior (Hiszpania Bliższa) i Hispania Ulterior (Hiszpania Dalsza). Mimo brutalnych represji, jakich dokonał Marek Porcjusz Katon, skuteczniejsze okazały się polityki pokojowe, prowadzone przez Tyberiusza Semproniusza Grakchusa.

Od 154 r. p.n.e. Półwysep stał się polem konfliktów z lokalnymi plemionami, w tym wojen luzytańskich i celtyberyjskich. Po zakończeniu wojen, w 93 r. p.n.e. walki trwały nadal, a w 123 r. p.n.e. Rzymianie zajęli Baleary. W latach 49-45 p.n.e. Juliusz Cezar prowadził kampanię przeciw Pompejuszowi i jego synom, co umocniło rzymską kontrolę nad regionem.

Romanizacja

Okres panowania Oktawiana Augusta przyniósł reorganizację administracyjną – powstały trzy prowincje:

• Provincia Hispania Tarraconensis ze stolicą w Tarraco (Tarragona)
• Provincia Hispania Ulterior Lusitania ze stolicą w Emerita Augusta (Mérida)
• Provincia Hispania Ulterior Baetica ze stolicą w Kordobie

Baetica stała się najbardziej zromanizowaną prowincją, a proces romanizacji trwał przez wieki, przyczyniając się do powstania wielu wybitnych osobistości, m.in. Seneki Starszego i Młodszego oraz cesarzy Trajana i Hadriana.

Schyłek Cesarstwa

Pod koniec II wieku Cesarstwo Rzymskie zaczęło doświadczać kryzysu, co objawiało się spadkiem zaludnienia i najazdami plemion germańskich. W III wieku cesarz Karakalla wprowadził nowe podziały administracyjne, które jednak szybko zniesiono. Po reformie Dioklecjana powstała diecezja Hiszpanii, obejmująca kilka prowincji.

W III wieku zaczęły powstawać wspólnoty chrześcijańskie, a ich prześladowania miały miejsce w czasach Waleriana i Dioklecjana. W 409 r. n.e. Półwysep Iberyjski został najechany przez plemiona barbarzyńskie, co zapoczątkowało okres Wizygotów.

Bibliografia

* [brak]