Oklo – Naturalny Reaktor Jądrowy
Oklo to miejscowość w Gabonie, znana z odkrycia naturalnego reaktora jądrowego, który funkcjonował około 2 miliardów lat temu. W 1972 roku francuska grupa naukowców zauważyła, że zawartość izotopu uranu U-235 w złożach Oklo jest znacznie niższa niż w innych miejscach na świecie. W większości rud uranowych U-235 stanowi 0,72%, podczas gdy w Oklo jego zawartość była taka, jakby złoże było wypalonym paliwem jądrowym.
Mechanizm Reaktora
Reakcja rozszczepienia w Oklo była samoregulująca, co oznacza, że wzrost strumienia neutronów prowadził do zwiększenia temperatury i wyparowania wody, co redukowało ilość moderatora. Dzięki temu reakcja mogła trwać przez wiele lat. W przeszłości zawartość rozszczepialnego U-235 w rudach była wyższa niż obecnie, co umożliwiło rozpoczęcie i podtrzymywanie reakcji rozszczepienia.
Warunki Sprzyjające Reakcji
Woda rzeki Ogowe, która dostarczała masę krytyczną i działała jako moderator oraz chłodziwo, była kluczowym czynnikiem w utrzymywaniu reakcji. Naukowcy sugerują, że mogą istnieć inne naturalne reaktory z tego okresu, które można by znaleźć w korytach dawnych rzek wypłukujących uran.
Skala Energetyczna
Oszacowano, że reaktor w Oklo działał od 100 do 500 tysięcy lat, wydzielając energię rzędu 100 miliardów kWh (360 PJ), co przekłada się na średnią moc około 100 kW. Dla porównania, pierwszy sztuczny reaktor, Chicago Pile-1, uruchomiony w 1942 roku, miał moc zaledwie 0,5 W, a jego chwilowa moc wyniosła 200 W tylko raz.
Podsumowanie
Oklo jest unikalnym przykładem naturalnego reaktora jądrowego, który dostarcza cennych informacji na temat procesów jądrowych w przeszłości. Odkrycie to nie tylko poszerza naszą wiedzę na temat fizyki jądrowej, ale również otwiera nowe możliwości badań nad podobnymi zjawiskami w innych lokalizacjach.
