Ogończyk – Herb Szlachecki
Ogończyk to polski herb szlachecki, który został po raz pierwszy opisany w najstarszym herbarzu, Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae, spisanym przez Jana Długosza w latach 1464–1480. Herb ten został adoptowany przez litewskich bojarów w wyniku unii horodelskiej z 1413 roku, co miało znaczący wpływ na rozwój polskiej szlachty.
Geneza i Pochodzenie
Protoplastą rodu Ogończyków jest Wojsław Powała, wspomniany w kronice Galla Anonima. Paprocki wskazuje na dwóch braci, Piotra Ogona i Andrzeja Powałę, jako przodków Ogończyków. Herb ma swoje korzenie w herbie Odrowąż i był obecny w Herbarzu Złotego Runa z lat 1433–1435.
Opis Herbu
Współczesny opis herbu Ogończyk brzmi: na tarczy o polu czerwonym pół toczenicy srebrnej, na której znajduje się rogacina. W klejnocie umieszczone są dwie ręce w szacie srebrnej, wzniesione do góry, a labry są czerwone, podbite srebrem.
Rodziny Herbowe
Herb Ogończyk był używany przez wiele znanych rodów, w tym:
- Działyńscy
- Kościeleccy
- Górnicki
Współczesne Zastosowanie
Herb Ogończyk został wymieniony w Herbarzu polskim Tadeusza Gajla, zawierającym nazwiska wielu rodzin uprawnionych do jego używania. Lista ta jest systematycznie aktualizowana. Przykładowe nazwiska to: Aklewicz, Barłowski, Dąbrowski, Głębocki i wiele innych.
Odmiany Herbu
Ogończyk ma kilka odmian, w tym:
- Ogończyk II – z dwiema rękami zbrojnymi w koronie.
- Ogończyk III – z dwiema rękami w białych rękawach.
- Ogończyk IV – opisany w herbarzu Johanna Siebmachera.
Galeria
W herbie Ogończyk można zobaczyć przykłady jego zastosowania w architekturze, takie jak detale na pałacu Działyńskich w Poznaniu oraz w kościołach.
