Odsetki w bankowości
Odsetki to koszt związany z używaniem pożyczonego kapitału, wyrażany w postaci stopy procentowej. W bankach odnoszą się do kosztów pozyskania finansowania lub przychodów z udostępnienia kapitału, np. w formie kredytów. Różnica między przychodami a kosztami odsetkowymi nazywana jest wynikiem odsetkowym netto, a po odniesieniu do aktywów odsetkowych – marżą odsetkową netto (net interest margin).
Wysokość odsetek zależy od kilku czynników, takich jak stopa procentowa, wielkość kapitału oraz okres, na jaki został udostępniony. Istotny jest również sposób naliczania odsetek oraz kalendarz, który określa liczbę dni w roku do obliczeń. W Polsce domyślnie stosuje się 365 dni, ale liczba ta może być zmieniona w umowie z klientem.
Sposoby wyznaczania odsetek
- Odsetki proste: Obliczane od kapitału proporcjonalnie do czasu, pobierane po naliczeniu.
- Odsetki składane: Naliczane od łącznej kwoty kapitału i odsetek po każdym okresie.
- Odsetki ciągłe: Stosowane w instrumentach pochodnych.
- Dyskonto: Odsetki obliczane i pobierane z góry.
Oprocentowanie stałe i zmienne
Stopa procentowa może być stała lub zmienna. W polskich bankach stopa stała jest często stosowana dla depozytów i krótkoterminowych kredytów konsumpcyjnych, podczas gdy stopa zmienna dotyczy kredytów długoterminowych. Rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego sugerują oferowanie kredytów hipotecznych ze stałym oprocentowaniem, co zapewnia stabilność rat niezależnie od zmian stawki WIBOR.
Umowy ze stałym oprocentowaniem są zazwyczaj zawierane na okres 5 lat. Po tym czasie kredyt rozliczany jest według oprocentowania zmiennego, które wyrażane jest jako suma stawki referencyjnej (WIBOR, EURIBOR, LIBOR) oraz marży ustalonej w umowie.
