Odeon – Starożytna Budowla Muzyczna
Odeon (gr. ᾠδεῖον, łac. odeum) to starożytna konstrukcja przeznaczona do występów muzycznych i teatralnych. Charakteryzowała się amfiteatralną widownią, jednak w przeciwieństwie do teatrów, była przykryta dachem, co miało na celu poprawę akustyki. Odeony były zwykle mniejsze od tradycyjnych teatrów.
Historia i Rozwój Odeonów
Pierwszy odeon prawdopodobnie powstał w Atenach z inicjatywy Peryklesa około 442 p.n.e., zlokalizowany na południowo-wschodnim zboczu Akropolu. W czasach rzymskich odeony zyskały na popularności, a wiele z nich zostało zbudowanych w różnych miastach.
Znane Odeony
- Odeon Agryppy: Zbudowany w 15 p.n.e. na ateńskiej agorze, pełnił rolę teatru, sali koncertowej i wykładowej, mogąc pomieścić 1000 widzów.
- Odeon Heroda Attyka: Wzniesiony w 161 n.e. na południowo-zachodnim stoku Akropolu, mógł pomieścić od 5 do 6 tysięcy widzów, uznawany za największy i najwspanialszy odeon.
- Odeony w innych miastach: Odeony istniały także w Koryncie, Argos oraz w miastach Azji Mniejszej.
- Rzymskie Odeony: Pierwszy odeon w Rzymie zbudowano około 86 n.e. na rozkaz cesarza Domicjana, a drugi powstał za czasów Trajana.
Podsumowanie
Odeony były istotnym elementem starożytnej kultury muzycznej i teatralnej, ewoluując z prostych konstrukcji w Atenach do monumentalnych obiektów w Rzymie. Ich akustyczne i architektoniczne cechy przyczyniły się do rozwoju sztuki performatywnej w starożytności.
Bibliografia
- Piszczek Z. (red.), Mała encyklopedia kultury antycznej, PWN, Warszawa 1983.
- Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.