Odchylenie ćwiartkowe (także odchylenie kwartylne) – połowa rozstępu ćwiartkowego, czyli połowa różnicy pomiędzy trzecim a pierwszym kwartylem. Inaczej można określić je jako połowę obszaru zmienności 50% środkowych jednostek zbiorowości.
Odchylenie ćwiartkowe określone jest wzorem:
: ,
gdzie oznacza kwartyl trzeci, a kwartyl pierwszy.
Interpretacja
Wskazuje, jak kwartyle przeciętnie odchylają się od mediany – jakie jest przeciętne odchylenie 50% środkowych jednostek zbiorowości od mediany.
Zastosowanie
* Potrzeba wyeliminowania wpływu wartości skrajnych (skrajnie dużych lub skrajnie małych).
* Pomiar zróżnicowania cechy o rozkładzie skrajnie asymetrycznym.
Odchylenie ćwiartkowe jest wykorzystywane do obliczania m.in. pozycyjnego współczynnika zmienności oraz pozycyjnego typowego obszaru zmienności cechy.