Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej (ORMO)
Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej (ORMO) była paramilitarną organizacją społeczną, powołaną przez Radę Ministrów 21 lutego 1946 roku, a rozwiązana przez Sejm 23 listopada 1989 roku. Jej członkowie, w wieku od 18 do 45 lat, rekrutowani byli głównie z PZPR oraz innych organizacji. W szczytowym okresie liczyła około 400 tysięcy osób.
Historia
1946–1968
Początkowo ORMO była samodzielna, jednak w praktyce podporządkowana Milicji Obywatelskiej (MO). W latach 50. XX wieku jej działalność osłabła, ale znacząco zaangażowała się w wydarzenia marcowe 1968 roku, gdzie członkowie ORMO brali udział w pacyfikacji demonstracji studenckich. Następnie organizacja została zreorganizowana, a jej struktura podzielona na niezależne organizacje wojewódzkie.
1969–1989
W latach 70. ORMO funkcjonowała pod nadzorem Sztabów Wojewódzkich, w których skład wchodzili emerytowani oficerowie MO. W ramach ORMO istniały Oddziały Zwarte oraz Brygady Ruchu Drogowego, które współdziałały z ZOMO. Celem tych jednostek była ochrona porządku publicznego oraz nadzór nad ruchem drogowym.
Stan wojenny
W czasie stanu wojennego ORMO, a szczególnie Oddziały Zwarte, były używane do tłumienia demonstracji, mimo obaw o ich sympatie prosolidarnościowe. Władze partyjne tworzyły oddziały samoobrony, które miały na celu ochronę członków PZPR. Po zakończeniu stanu wojennego, ORMO zaczęła tracić na znaczeniu, a jej rozwiązanie było jedynie formalizacją istniejącego stanu rzeczy.
Umundurowanie i wyposażenie
Członkowie ORMO nosili mundury wyjściowe, przypominające umundurowanie wojsk lotniczych. Organizacja miała charakter społeczny i nie była zmilitaryzowana, co odróżniało ją od formalnych służb państwowych.
Przyrzeczenie członka ORMO
Nowi członkowie składały uroczyste przyrzeczenie, w którym zobowiązywali się do służby Ojczyźnie oraz do współpracy z organami porządku publicznego, pomoc w sytuacjach kryzysowych oraz przestrzegania dyscypliny organizacyjnej.
Uwagi
ORMO, jako organizacja paramilitarna, miała istotny wpływ na porządek publiczny w Polsce w okresie PRL, jednak jej działania były często powiązane z polityką PZPR.
