Obróbka plastyczna
Obróbka plastyczna to metoda kształtowania metali i ich stopów poprzez wywieranie nacisku, który przekracza granicę plastyczności materiału. Celem tego procesu jest trwała zmiana kształtu oraz struktury, co wpływa na właściwości mechaniczne materiału. Obróbka może odbywać się na gorąco, półgorąco lub na zimno, w zależności od temperatury rekrystalizacji metalu i prędkości odkształcenia.
Rodzaje obróbki plastycznej
Ze względu na sposób odkształcenia wyróżniamy kilka technik:
- Walcowanie – zgniatanie materiału przez walce.
- Kucie – formowanie materiału poprzez uderzenie lub nacisk.
- Wyciskanie – kształtowanie materiału przez wyciskanie z matrycy.
- Ciągnienie – przeciąganie materiału przez oczko.
- Tłoczenie – zmiana kształtu blach i taśm bez zmiany grubości.
Zalety obróbki plastycznej
- Oszczędność materiału dzięki masowej produkcji.
- Niskie koszty jednostkowe, szczególnie w porównaniu z obróbką skrawaniem.
- Poprawa właściwości mechanicznych i fizycznych materiałów.
- Utrzymanie ciągłości włókien, co wpływa na lepsze właściwości mechaniczne.
- Możliwość formowania skomplikowanych kształtów.
Wady obróbki plastycznej
- Wysokie koszty maszyn i narzędzi.
Temperatura w obróbce plastycznej
Obróbkę plastyczną można przeprowadzać w trzech zakresach temperaturowych:
- Na zimno – do 0,4·Tt.
- Na ciepło/półgorąco – od 0,4 do 0,6·Tt.
- Na gorąco – od 0,6 do 0,9·Tt.
Narzędzia i maszyny do obróbki plastycznej
W obróbce plastycznej stosuje się różne narzędzia i maszyny:
- Narzędzia: matryce, stemple, ciągadła, walce, kowadła.
- Maszyny: ciągarki, giętarki, prasy, młoty mechaniczne, walcarki.
Podsumowanie
Obróbka plastyczna to kluczowa technologia w przemyśle metalowym, umożliwiająca efektywne kształtowanie materiałów. Dzięki różnorodności metod, pozwala na uzyskanie wyrobów o wysokich właściwościach mechanicznych i fizycznych, choć wiąże się z wysokimi kosztami narzędzi i maszyn.
