Dzisiaj jest 27 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

O skutecznym rad sposobie

Chcę dodać własny artykuł

O Skutecznym Rad Sposobie

„O Skutecznym Rad Sposobie” to czterotomowy traktat polityczny autorstwa Stanisława Konarskiego, wydany w latach 1761–1763 po 15 latach pracy. W dziele tym autor analizuje ustrój państw demokratycznych, takich jak Anglia, Holandia, Szwajcaria i Wenecja, wskazując Anglię jako wzór organizacji władzy ustawodawczej oraz wykonawczej.

Główne tezy traktatu

Konarski porusza szereg istotnych kwestii dotyczących ustroju Rzeczypospolitej Obojga Narodów:

  • Pierwszy tom (1761 r.): Autor wskazuje na nadużycia zasady liberum veto i proponuje sposoby ich ograniczenia.
  • Drugi tom (1761 r.): Postuluje wprowadzenie zasady większości w głosowaniach w Sejmie.
  • Trzeci tom (1762 r.): Analizuje nieefektywność Sejmu od XVI wieku, wynikającą z braku zasady większości oraz sporów dotyczących pozycji monarchy.
  • Czwarty tom (1763 r.): Podsumowuje dotychczasowe argumenty, zbiera kontrargumenty oraz przedstawia projekt nowego rządu.

Reakcja i znaczenie

Praca Konarskiego wzbudziła początkowo oburzenie wśród szlachty, jednak z czasem jej wpływ na myślenie o reformach ustrojowych stał się znaczący. Dzieło to przyczyniło się do kształtowania idei, które znalazły swoje odzwierciedlenie w Konstytucji 3 maja.

Nawiązanie do innych dzieł

Tytuł traktatu odnosi się do dzieła De vanitate cansiliorum Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, co podkreśla polemiczny charakter pracy Konarskiego.

Podsumowanie

„O Skutecznym Rad Sposobie” jest istotnym dziełem, które analizuje wady ustroju Rzeczypospolitej i wskazuje na potrzebę reform, mających na celu poprawę funkcjonowania systemu politycznego. Prace Konarskiego stały się jednym z fundamentów późniejszych reform w Polsce.