Nynorsk – Język Norweski
Nynorsk, znany jako „nowonorweski”, jest jednym z dwóch oficjalnych standardów piśmienniczych języka norweskiego, obok bardziej popularnego bokmål. Jego podstawa to landsmål, który został opracowany przez Ivara Aasena na podstawie gwar ludowych z zachodniej Norwegii, uznawanych za najbardziej reprezentatywne dla norweskiego języka wolnego od duńskich wpływów.
Historia i rozwój
Aasen w swoich badaniach wydał kilka znaczących prac, w tym:
- Det norske Folkesprogs Grammatik (1848)
- Ordbog over det norske Folkesprog (1850)
- Prøver af Landsmålet i Norge (1853)
W 1885, na mocy Zarządzenia o równouprawnieniu, landsmål został uznany za język urzędowy Norwegii, obok riksmåla. W 1892 lokalne władze mogły wybierać język urzędowy i język nauczania. W 1929 nastąpiła modyfikacja i zmiana nazwy na nynorsk.
Reformy i konflikty
Funkcjonowanie dwóch standardów językowych stało się problematyczne, co doprowadziło do wielu reform, mających na celu ich zbliżenie (samnorsk). Konflikt między zwolennikami obu wersji był intensywny, szczególnie przed II wojną światową. Po wojnie znaczenie nynorsk zaczęło maleć, a reformy skupiły się na dostosowaniu reguł do języka powszechnie używanego, który bardziej przypomina bokmål.
Współczesne użycie
Obecnie nynorsk jest używany przez 10–15% populacji Norwegii. Wśród autorów korzystających z tego standardu jest Jon Fosse, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 2023 roku.
