„`html
Nowa Biała
Nowa Biała (słow. Nová Belá, węg. Újbéla) to wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Nowy Targ. W latach 1975–1998 znajdowała się w województwie nowosądeckim.
Położenie
Wieś leży na Spiszu, blisko Białki Tatrzańskiej, wschodniej części Kotliny Nowotarskiej, na wysokości 600–620 m n.p.m., na lewym brzegu rzeki Białki.
Zabudowa wsi
Nowa Biała zachowała oryginalny układ zabudowy, składający się z dwóch równoległych ulic, które rozdziela szeroki pas ziemi z potokiem. Zabudowa jest zwarta, z długimi działkami, na których znajdują się domy, budynki gospodarcze i stodoły. W centrum miejscowości znajduje się kościół, przy którym przebiega dawny szlak handlowy z Nowego Targu na Spisz.
Historia
Nowa Biała była jedyną spiską wsią na lewym brzegu Białki, należącą do Węgier do 1918 roku. Wieś pojawia się w dokumentach od XIV wieku, a w XVII i XVIII wieku była ważnym punktem na szlaku handlowym między Polską a Węgrami. W II wojnie światowej miejscowość znalazła się w granicach marionetkowego państwa słowackiego.
Zabytki
- Kościół pw. św. Katarzyny – z wysoką wieżą, barokowym hełmem i rokokowym ołtarzem głównym.
- Kaplica pw. św. Marii Magdaleny – zbudowana z kamienia, znajdująca się przy dawnym szlaku handlowym.
Kultura
W miejscowości używana jest gwara spiska. Działa tutaj Zespół Folklorystyczny Śpis oraz Biblioteka Publiczna, która została założona w 1963 roku.
Religia
Parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem św. Katarzyny istnieje od 1278 roku. Obecny kościół murowany został konsekrowany w 1748 roku.
Osoby związane z miejscowością
- Dominik Kalata – jezuita, biskup tytularny Semta.
Turystyka
Nowa Biała jest atrakcyjna turystycznie, z dogodnymi warunkami do wypoczynku nad Białką. W okolicy znajdują się rezerwaty przyrody i malownicze skałki.
Piesze szlaki turystyczne
- Łapszanka – Pawlików Wierch – Trybsz – Nowa Biała – Dębno – Harklowa – Łopuszna
- Dursztyn – Krempachy – Nowa Biała – Cisowa Skałka – Gronków – Szaflary
„`