Rasa Nonius
Nonius to rasa koni wyhodowana w węgierskiej cesarskiej stadninie w Mezőhegyes. Wyróżnia się dwiema odmianami: cięższą, przeznaczoną do prac gospodarczych i zaprzęgu, oraz lżejszą, bardziej szlachetną, stosowaną głównie pod wierzch.
Charakterystyka
Konie Nonius charakteryzują się:
- szyją osadzoną dość wysoko,
- dużą głową o garbonosym profilu (zwłaszcza w typie cięższym),
- umaszczeniem głównie kare lub ciemnogniade, z niepożądanymi białymi odmianami.
Wysokość w kłębie wynosi:
- typ lżejszy: 155 – 165 cm,
- typ cięższy: 165 – 175 cm.
Historia i pochodzenie
Nazwa rasy pochodzi od ogiera Noniusz, urodzonego w Normandii, który został przywieziony do Węgier przez kawalerzystów w 1814 roku. W 1816 roku ogier trafił do Mezőhegyes, gdzie poprzez kojarzenie z klaczami różnych ras, takich jak węgierskie, arabskie i andaluzyjskie, wyhodowano potomstwo o wysokich cechach użytkowych. Początkowo wprowadzano bliski chów wsobny, co doprowadziło do ukształtowania skonsolidowanego typu rasy.
W końcu XIX wieku, w celu poprawienia eksterieru i temperamentu koni, rozpoczęto kojarzenie Noniusów z końmi pełnej krwi angielskiej oraz czystej krwi arabskiej. Zyskały one międzynarodowe uznanie po zdobyciu złotego medalu na wystawie w Paryżu w 1900 roku.
Po II wojnie światowej rasa ta była coraz mniej wykorzystywana do celów wojskowych, a w latach 70. XX wieku eksperymentowano z krzyżowaniem Noniusów z końmi sportowymi, co jednak nie przyniosło większych sukcesów. W 1989 roku powstało Węgierskie Stowarzyszenie Hodowców Koni Noniusów, które skupiło się na zachowaniu czystości rasy i ochronie jej genów.
Podsumowanie
Nonius to rasa koni o bogatej historii, znana z wytrzymałości i wszechstronności. Obecnie głównymi celami hodowli są ochrona genu i utrzymanie czystości rasy.