Noe w religiach abrahamowych
Noe, znany również jako Noa, jest postacią biblijną, synem Lameka i dziewiątym potomkiem Adama przez Seta. W religiach abrahamowych uznawany jest za patriarchę i człowieka sprawiedliwego, który znalazł łaskę u Boga Jahwe.
Biblijna historia Noego
Noe, jako jedyny sprawiedliwy w swoim pokoleniu, został wybrany przez Boga do uratowania siebie, swojej rodziny oraz zwierząt podczas powszechnego potopu. Bóg nakazał mu zbudować Arkę, w której miała się schronić jego rodzina oraz pary wszystkich niepływających zwierząt. Po 40 dniach deszczu, wody zakryły nawet najwyższe góry. Po ustaniu opadów Arka spoczęła na górach Ararat. Noe złożył ofiary Bogu, który złożył przymierze, obiecując, że już nigdy nie zniszczy ludzkości w ten sposób. Na znak tego przymierza pojawiła się tęcza.
Przymierze Jahwe z Noem dotyczy wszystkich ludzi i obejmuje siedem podstawowych zasad, zwanych Siedmioma Prawami Noego:
- zakaz mordowania ludzi
- zakaz kradzieży
- zakaz czczenia fałszywych bogów
- zakaz czynów niemoralnych seksualnie
- zakaz spożywania części żyjącego zwierzęcia
- zakaz bluźnierstwa
- ustanowienie sprawiedliwych sądów
Ortodoksyjni Żydzi zalecają przestrzeganie tych praw przez nie-Żydów.
Noe, po potopie, zasadził winnicę i zaznał upojenia alkoholowego. Jego syn Cham znalazł go nagiego, co skutkowało przekleństwem rzuconym na Kanaana. Noe żył jeszcze 350 lat po potopie, osiągając wiek 950 lat.
Pochodzenie historii o Noem
Badacze, tacy jak Anna Świderkowna, sugerują, że historia Noego opiera się na wcześniejszych mitach z innych kultur, takich jak:
- Utnapisztim z Eposu o Gilgameszu
- Ziusudra – wersja sumeryjska
- Atra-hasis – wersja mezopotamska
- Ksisutros – inna wersja mezopotamska
Żona Noego
Noe jest także bohaterem wielu legend. W niektórych z nich jego żona, znana jako Waila (według Koranu) lub Nammah (według tradycji żydowskiej), odmawia wejścia do Arki, co prowadzi do konfliktu między małżonkami. Jej imię nie zostało jednak wymienione w Biblii.
Noe w kulturze popularnej
Noe pojawia się również w muzyce popularnej, m.in. w:
- polskim zespole Arka Noego
- piosence „Stary Noe” – Exodus 15
- piosence „Hydropiekłowstąpienie” – Lao Che
- piosence „Ararat” – Jacek Kaczmarski
- piosence „Land of Canaan” – Therion
