Efekt NIMBY
Efekt NIMBY (ang. „Not In My Back Yard”, w Polsce znany jako „nie w moim ogródku”) odnosi się do postawy osób, które sprzeciwiają się inwestycjom w swoim sąsiedztwie, mimo że uznają ich potrzebę. Przykładem tego zjawiska jest budowa lotnisk, które przynoszą miasto korzyści gospodarcze, ale mieszkańcy okolicznych terenów obawiają się hałasu i zanieczyszczeń.
Charakterystyka zjawiska
Postawa NIMBY często manifestuje się w aktywizmie społecznym, prawnym i politycznym, mając na celu blokowanie inwestycji lub wprowadzenie restrykcyjnego planowania przestrzennego. Mieszkańcy uzasadniają swój opór różnymi argumentami, takimi jak:
- hałas i zanieczyszczenie
- spadek wartości nieruchomości
- zmiany w estetyce sąsiedztwa
- gentryfikacja
- napływ niepożądanych grup społecznych
Termin NIMBY pojawił się w języku angielskim w latach 80., chociaż konflikty tego typu były obecne wcześniej. Przeciwieństwem NIMBY jest postawa YIMBY (Yes In My Back Yard).
Badania dotyczące NIMBY
Badania pokazują, że lobbing NIMBY może negatywnie wpływać na ogólną gospodarkę i dobrobyt, prowadząc do znacznych strat. Przykładowo, według analiz, restrykcyjne planowanie przyczynia się do wzrostu nierówności społecznych, podnosi ceny mieszkań i ekskluduje niektóre grupy z dostępu do zasobów. Efektem tego są m.in. większe problemy z ruchem drogowym i zanieczyszczeniem środowiska.
Przykłady konfliktów NIMBY
Konflikty NIMBY często występują przy projektach uznawanych za uciążliwe, takich jak:
- budowa autostrad i linii kolejowych
- oczyszczalnie ścieków
- składowiska odpadów
W Polsce do takich projektów należą m.in. plany budowy elektrowni jądrowej oraz spalarni odpadów.
Pokrewne akronimy
- NIMEY – „nie w roku moich wyborów”
- NIMTOF – „nie w trakcie mojej kadencji”
- BANANA – „Build Absolutely Nothing Anywhere Near Anything”
- LULU – „Locally Unwanted Land Use”
Podsumowanie
Efekt NIMBY ilustruje złożoność relacji między potrzebami inwestycyjnymi a lokalnymi społecznościami. Mimo że wiele inwestycji jest niezbędnych, ich lokalizacja często napotyka na opór mieszkańców, co może prowadzić do długofalowych negatywnych skutków gospodarczych i społecznych.
