Niezwyciężony – powieść Stanisława Lema wydana w 1964 roku, należąca do gatunku hard science fiction.
Opis fabuły
Akcja rozgrywa się na pustynnej planecie Regis III, gdzie kosmiczny krążownik Niezwyciężony ląduje w celu odnalezienia zaginionej jednostki Kondor. Po utracie łączności z Kondorem, załoga rozpoczyna poszukiwania, jednocześnie prowadząc badania planety.
W trakcie eksploracji odkrywane są nieznane konstrukcje przypominające miasto. Po odnalezieniu zaginionego statku okazuje się, że jego załoga zginęła w tajemniczych okolicznościach, a przed śmiercią utraciła pamięć. Na planecie znajdują się roboty, które zniszczyły życie na powierzchni, a ocalałe formy przetrwały tylko w oceanach. Uczeni wprowadzają termin nekrosfera dla opisania tych robotów, które niszczą wszelkie informacje w mózgach ludzi oraz elektroniki.
Badania wskazują, że nekrosfera powstała po rozbiciu się statku obcych, a ocalałe roboty zaczęły ewoluować. Wśród głównych bohaterów znajdują się:
- Rohan – Nawigator, zastępca dowódcy
- Horpach – Astrogator, dowódca wyprawy
- Ballmin – planetolog, doradca dowódcy
- Lauda – paleobiolog, twórca teorii nekrosfery
Odbiór
Krytycy, tacy jak Andrzej Stoff, wskazują na to, że Niezwyciężony tworzy z Edenem i Powrotem z gwiazd trylogię badającą problem kontaktu w literaturze science fiction. Powieści te różnią się od tradycyjnych narracji, które skupiają się na opisywaniu momentów decydujących w historii ludzkości. Autor zauważa, że w Niezwyciężonym niezwykłe wydarzenia są przedstawione jako codzienność.
Sam Lem ocenił powieść jako „przyzwoicie wykonaną narracyjną maszynkę” opartą na niefikcyjnym problemie, podkreślając wartość ostatniego rozdziału.
Adaptacje
W 2019 roku ukazała się komiksowa wersja powieści autorstwa Rafała Mikołajczyka, która zdobyła nagrodę Orient Mena za najlepszy debiut.
Bibliografia
- Lem, S. – Niezwyciężony.
- Mikołajczyk, R. – Komiksowa adaptacja Niezwyciężonego.