Nieruchomość – jeden z rodzajów rzeczy w rozumieniu prawa cywilnego.
Pojęcie nieruchomości w polskim systemie prawnym
; Ujęcie prawa cywilnego
Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego (k.c.), „nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności”. Wyodrębnienie nieruchomości winno się odbyć pod względem prawnym (własnościowym) i fizycznym (w odniesieniu do gruntów – geodezyjnym).
; Ujęcie wieczystoksięgowe
W myśl zapisów art. 24 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, „nieruchomością jest część powierzchni ziemskiej, dla której urządzono księgę wieczystą”. Fakt utworzenia dla nieruchomości odrębnej księgi wieczystej jest wymogiem formalnym jej wyodrębnienia.
„Księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości”. Jednak, w ramach jednej księgi wieczystej mogą być ujawnione działki, które niekoniecznie muszą spełniać warunki określone w przytoczonym powyżej art. 46 § 1 k.c. Podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej są dane katastru nieruchomości.
Rodzaje nieruchomości w polskim systemie prawnym
Kodeks cywilny nie definiuje wprost jednego pojęcia nieruchomości, lecz wskazuje na trzy jej rodzaje.
W myśl przytoczonej definicji cywilnoprawnej, nieruchomości dzieli się na.
Nabycie nieruchomości
Umowa sprzedaży nieruchomości (w przeciwieństwie do ruchomości albo zwierząt) wymaga zachowania formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Zgodnie z ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców zakup nieruchomości w Polsce przez cudzoziemców może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Nie dotyczy to jednak m.in. zakupu mieszkań.
Przy zakupie nieruchomości obowiązują dwa rodzaje umów cywilnoprawnych: przedwstępna oraz sprzedaży-zakupu. Druga z nich musi zostać poświadczona aktem notarialnym, co zostało wspomniane wyżej. Od zakupu mieszkania obowiązuje zapłata podatku do Skarbu Państwa. Podatek ten wynosi 23% i jest pobierany od taksy notarialnej. Ponadto należy zapłacić również podatek od czynności cywilnoprawnych – 2% wartości mieszkania, oraz opłatę sądową za wpis do księgi wieczystej. W Polsce najwięcej nieruchomości znajduje się na rynku wtórnym.
