Niedepolaryzujące środki zwiotczające
Niedepolaryzujące środki zwiotczające, znane również jako kuraryny, to leki, które blokują skurcz mięśni szkieletowych. Stosowane są głównie w chirurgii do paraliżowania mięśni, a także w leczeniu tężca i zatruć strychniną. Do naturalnych kuraryn zaliczają się tubokuraryna i toksyferyna, podczas gdy syntetyczne pochodne obejmują m.in. trikuran oraz pankuronium.
Mechanizm działania
Kuraryny działają na poziomie płytki motorycznej, blokując dostęp acetylocholiny do receptorów mięśniowych. W normalnych warunkach acetylocholina wywołuje skurcz mięśnia, jednak w obecności kuraryn to połączenie jest zablokowane, co prowadzi do braku reakcji mięśnia na impulsy nerwowe. Kuraryny są antagonistami acetylocholiny, a ich działanie można odwrócić poprzez zwiększenie stężenia acetylocholiny przy użyciu inhibitorów acetylocholinoesterazy, takich jak neostygmina.
Podział
- Aminosteroidy:
- Pankuronium
- Rokuronium
- Wekuronium
- Pochodne beznyloizochinoliny:
- Atrakurium
- Cisatrakurium
Właściwości farmakologiczne
Kuraryny podawane dożylnie szybko wywołują zwiotczenie mięśni, najpierw wpływając na mięśnie zewnętrzne oka i gardła, a następnie na inne grupy. Zwiotczenie mięśni międzyżebrowych i przepony może prowadzić do uduszenia. Leki te nie są wchłaniane z przewodu pokarmowego, co czyni ich stosowanie bezpiecznym w przypadku przypadkowego połknięcia.
Czas działania kuraryn wynosi od 25 do 50 minut, co może się różnić w zależności od stanu pacjenta, a ich działanie jest wydłużone przy niewydolności nerek.
Działania niepożądane
Kuraryny mogą prowadzić do obniżenia ciśnienia tętniczego oraz skurczu oskrzeli, co jest wynikiem ich wpływu na autonomiczny układ nerwowy. Mogą również wywoływać reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka.
Odtrutki
Działanie kuraryn można odwrócić stosując inhibitory cholinoesterazy, co zwiększa stężenie acetylocholiny w płytce motorycznej. Najczęściej stosowane odtrutki to neostygmina, fizostygmina i galantamina. Ze względu na ryzyko bradykardii, podanie neostygminy powinno być poprzedzone atropiną.
Interakcje
Niektóre anestetyki ogólne i lokalne oraz antybiotyki mogą potęgować działanie niedepolaryzujących środków zwiotczających, podczas gdy kortykosteroidy mają działanie odwrotne.
Przykłady leków
- Chlorek alkuronium – Alloferin
- Cisatrakurium – Nimbex
- Bromek pankuronium – Pavulon
- Bromek wekuronium – Norcuron
- Benzosulfonian atrakurium – Tracrium
- Chlorek miwakurium – Mivacron
- Bromek rokuronium – Esmeron
- Bromek pipekuronium – Arduan
- Tubokuraryna – Tubarin
