Nerw błędny (nerw X)
Nerw błędny, znany jako nerw X, jest najdłuższym nerwem czaszkowym u ludzi. Należy do autonomicznego układu nerwowego, działającego w charakterze parasympatycznym. Posiada włókna czuciowe, ruchowe i przywspółczulne.
Zwoje i jądra
- Zwoje czuciowe:
- Zwój górny (ganglion superius nervi vagi)
- Zwój dolny (ganglion inferius nervi vagi)
- Jądra:
- Jądro ruchowe (jądro dwuznaczne)
- Jądro przywspółczulne (jądro grzbietowe nerwu błędnego)
Obszar unerwienia
Nerw błędny zaopatruje:
- Ruchowo:
- Mięśnie podniebienia
- Mięśnie gardła
- Mięśnie krtani
- Czuciowo:
- Oponę twardą tylnego dołu czaszki
- Tylny odcinek błony bębenkowej
- Skórę przewodu słuchowego zewnętrznego
- Krtanię
- Parasympatycznie:
- Narządy klatki piersiowej (serce, tchawica, oskrzela)
- Narządy jamy brzusznej (żołądek, wątroba, jelita)
Przebieg
Nerw błędny składa się z czterech odcinków: głowowego, szyjnego, piersiowego i brzusznego. Rozpoczyna się w rdzeniu przedłużonym, opuszcza czaszkę przez otwór szyjny, a następnie przemieszcza się między tętnicą szyjną wspólną a żyłą szyjną wewnętrzną. W obrębie klatki piersiowej krzyżuje się z aortą i przechodzi do brzucha, gdzie rozgałęzia się w żołądku.
Gałęzie
- Część głowowa:
- Gałąź oponowa
- Gałąź uszna
- Część szyjna:
- Gałęzie gardłowe
- Nerw krtaniowy górny
- Gałęzie sercowe szyjne
- Nerw krtaniowy wsteczny
- Część piersiowa:
- Gałęzie sercowe piersiowe
- Gałęzie tchawicze dolne
- Gałęzie oskrzelowe
- Gałęzie przełykowe
- Gałęzie osierdziowe
Podsumowanie
Nerw błędny pełni kluczową rolę w układzie autonomicznym, zaopatrując wiele narządów w organizmie. Jego struktura i przebieg są złożone, co pozwala na precyzyjną regulację funkcji sercowo-naczyniowych, oddechowych oraz pokarmowych.
