„`html
Nawcz
Nawcz (kaszb. Nôwcz) to wieś kaszubska w Polsce, zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce. Na dzień 31 grudnia 2011 roku, wieś zamieszkiwało 253 mieszkańców na powierzchni 4,82 km².
Położenie
Miejscowość leży na trasie nieczynnej linii kolejowej Kartuzy – Lębork, gdzie znajdował się przystanek kolejowy Nawcz. Najbliższym miastem jest Lębork, który znajduje się na południowy wschód od wsi.
Historia
Pierwsze wzmianki o Nawczu pochodzą z 1356 roku, kiedy to miejscowość otrzymała akt nadania Rozłazina. Przez wieki wieś zmieniała właścicieli, a od 1658 roku zaczęto używać nazwy Navitz, która po 1947 roku przekształciła się w Nawcz.
W czasie II wojny światowej, od 2 lutego do 9 marca 1945 roku, w Nawczu przetrzymywano 800 więźniów obozu Stutthof, z których około 600 zmarło lub zostało zamordowanych. W 1961 roku utworzono „Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci”, na który przeniesiono zwłoki zmarłych.
Na cmentarzu znajdują się groby 538 pomordowanych więźniów, którzy nie dotarli do celu marszu. W latach 1992–1994 na miejscu baraków, w których przetrzymywano więźniów, zbudowano kościół-pomnik ofiar. Kościół jest filią parafii w Rozłazinie.
W latach 1945–1954 Nawcz należało administracyjnie do województwa gdańskiego, a po zniesieniu gmin do gromad. W latach 1975–1998 miejscowość wchodziła w skład województwa gdańskiego, a obecnie jest częścią ziemi lęborskiej, należącej do powiatu wejherowskiego.
Miejsca pamięci
- Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci koło Nawcza
- Kościół-pomnik w Nawczu
„`
